Commedia...in Art, in Life

La commedia dell'arte è nata in Italia nel XVI secolo e rimasta popolare sino al XVIII secolo. Non si trattava di un genere di rappresentazione teatrale, bensì di una diversa modalità di produzione degli spettacoli. Le rappresentazioni non erano basate su testi scritti ma dei canovacci detti anche scenari, i primi tempi erano tenute all'aperto con una scenografia fatta di pochi oggetti. Le compagnie erano composte da dieci persone: otto uomini e due donne. All'estero era conosciuta come "Commedia italiana".

La definizione di "arte", che significava "mestiere", veniva identificata anche con altri nomi: commedia all'improvviso, commedia a braccio o commedia degli Zanni.

La prima è la nascita dei teatri privati, specialmente a Venezia dove le famiglie nobili iniziano una politica di diffusione, all'interno della città, di nuovi spazi spettacolari dedicati alla recitazione di commedie e melodrammi a pagamento.

Per la prima volta le famiglie Tron e Michiel fecero costruire due "Stanze" per le commedie nella zona di San Cassiano, da cui i teatri presero il nome, che si trovava oltre Rialto, e per la prima volta (sicuramente dopo il 1581, com'è testimoniato da Francesco Sansovino, figlio dell'architetto Jacopo Sansovino[2]), i due teatri aprono anche al pubblico popolare, da sempre escluso dagli spettacoli eruditi, prodotti per i principi e le loro corti.

Sulla scia dei teatri di San Cassiano anche altre nobili famiglie veneziane si cimentarono nella costituzione di questa nuova industria, cosa che d'altra parte non stupisce visto la predisposizione mercantile ed imprenditoriale della città lagunare.

Anche i Vendramin e soprattutto la famiglia Grimani (che all'inizio del Settecento aveva monopolizzato l'intera, o quasi, industria degli spazi teatrali veneziani) fecero costruire altri teatri per le rappresentazioni dei comici dell'arte come il Teatro dei SS. Giovanni e Paolo nel sestiere periferico di Cannaregio, ma anche del San Moisè, del teatro San Luca e del Teatro Sant'Angelo costruiti sul Canal Grande, sintomo dell'importanza che i teatri a pagamento avevano acquistato all'inizio del Seicento non soltanto a Venezia.

La nascita dei teatri dette nuovo impulso all'arte dell'attore che da giocoliere di strada, saltatore di corda o buffone di corte che fosse cominciò a esibirsi in trame più complesse; per questo alcuni attori di strada cominciarono a strutturarsi in compagnie girovaghe: le "Fraternal Compagnie" dell'inizio si trasformarono in vere e proprie compagnie che partecipavano ai proventi di questa nuova industria.

In Italia, questo tipo di spettacolo sostituì tout court la commedia erudita del quattro-cinquecento, ma non soltanto questa: anche molte tragedie e pastorali, infatti, furono invase dalla presenza delle maschere.

Nel corso del XVII e XVIII secolo l'emigrazione dei comici in Francia divenne un fatto endemico. Dal teatro degli Italiani nacquero anche dei grandi attori che illumineranno l'arte del recitare in Francia alla fine del XVIII secolo. Fra gli esempi più importanti vi sono Madame de Clairon e Le Kain, e da questo deduciamo l'importanza che la commedia dell'arte ha avuto sul teatro francese. Che la commedia italiana fosse stata una specie di scuola teatrale è testimoniata dalla carriera di Molière, che apprese l'arte del recitare dallo Scaramouche Tiberio Fiorilli: fra le commedie del francese alcune conservano la struttura e i personaggi (gli zanni del Don Giovanni e del Borghese gentiluomo).

 

Iran's National Museum

National Museum of Iran, aging more than 70 years, containing 300,000 museum objects in an area more than 20,000 square meters, is not only the largest museum of History and Archaeology of the country, but ranks as one of the few most prestigious museums of the world in regard to grand volume, diversity and quality of its huge monuments. In the Iranian museum tradition it is considered Iran’s mother museum, aiming at preserving relics of the past to hand down to the next generations, enhancing better understanding among world peoples and nations, discovering and showing Iranian’s roles in shaping world culture and civilization and trying to enhance public knowledge

Persian Art Research
Iran, since long time ago, has been the cradle of science and art which led to appearance of various artistic schools in the history. This indicates that Iranians own creativity and value of Art. Therefore, to present this artistic school, even beyond the geographical borders, the history of Iran Art Department is under progress in National Museum of Iran.

The major goals of this research department include as follows:
-Presenting types of arts and crafts with their history
-Presenting the historic appearance and the reasons of variety of different artistic schools in Iran
- Explaining the reasons of dehiscence and degeneration of various artistic schools in Iran
-Indicating artistic specifications of each historic era
-Presenting and exhibiting works of various significant artistic styles in Iran
-Expressing artistic and cultural effects of various artistic schools on other artistic schools and on reverse.

Address : 30 Tir Ave, Emam Khomeini Ave, Tehran

Tel : 6-6702061

Email : info@nationalmuseumofiran.ir

Moreno's Museum in Patagonia

The Francisco P. Moreno Museum of Patagonia is a natural history and cultural anthropology museum located in the Civic Center of Bariloche, Argentina.

The museum was inaugurated on March 17, 1940, as part of the unveiling of the Bariloche Civic Center, which was commissioned by the national government as part of an effort to promote the then-remote Río Negro Province ski resort town. The museum, and its accompanying Domingo Sarmiento Public Library and Bariloche City Hall, were designed by Ernesto de Estrada. Built from polished green tuff, cypress and fitzroya, with slate roofing, the buildings are centered by a plaza put down entirely in flagstone pavers.

The majority of its collections were requisitioned from the National Parks Adeministration by the museum's first director, Enrique Artayeta. Named in honor of Argentine surveyor and academic Francisco Moreno, the institution was organized in the tradition of the La Plata Museum, whose 1888 establishment was owed in large measure to the renowned explorer.

Expanded and modernized during a 1992 restoration, the museum's collections are divided by a number of categorized halls:

Natural Sciences: a collection of fossils and geological findings.

Prehistory: informative dioramas and stratigraphy displays, as well as relics from stone age cultures in the area.

Aboriginal History: displays pertaining to the Mapuche, Selknam, Tehuelche and Yámana cultures, including implements used in astronomy.

Regional History: exhibits tracing Patagonian history from the early years of Spanish colonization of the Americas to the time of the Argentine War of Independence

The Conquest of the Desert: illustrating the tools, arms, and methods used by Argentine governments from Juan Manuel de Rosas' to Julio Roca's in their XIXth-century campaigns to displace native peoples, as well as those used by native caciques in their counteroffensives.

San Carlos de Bariloche: exhibits relating to local history, from the town's establishment in 1885, to its promotion by Public Works Minister Ezequiel Ramos Mexía after 1905 and its later development.

National Parks: documents, diagrams, and maps pertaining to the development of National parks in Argentina, among which Bariloche's Lake Nahuel Huapi was the first.

Francisco Moreno: an exhibit honoring the museum's namesake, the noted surveyor and academic who donated Lake Nahuel Huapi and its surroundings in 1903 to create the nation's first national park.

The museum also includes a hall for temporary exhibits, an auditorium, workshop, library and archives, as well as facilities for curators and researchers.

The Bariloche Civic Center, including the museum, was declared a National Historic Monument in 1987.

Esmeralda

Dans le Paris du XVe siècle, une jeune et superbe gitane appelée Esméralda danse sur la place de Grève et sur la place du Parvis-Notre-Dame à Paris. Sa beauté bouleverse l'archidiacre de Notre-Dame, Claude Frollo, qui tente de l'enlever avec l'aide de son sonneur de cloches, le malformé Quasimodo, qui est bossu, borgne, sourd et difforme. Esmeralda est sauvée par une escouade d'archers, commandée par le capitaine de la garde Phœbus de Châteaupers. Quand Esmeralda retrouve Phoebus plusieurs jours plus tard, elle lui laisse voir l'amour qu'il lui a inspiré. Certes, Phoebus est fiancé à la jeune Fleur-de-Lys, mais il est également séduit par la gitane, et est de plus un homme très volage. Il lui donne rendez-vous dans une maison borgne, mais au moment où il va parvenir à ses fins, Frollo survient et le poignarde.

Accusée de meurtre, la belle Esmeralda ne veut pourtant pas, pour échapper à la mort, accepter de se donner à Frollo. Quand on l'amène devant la cathédrale pour subir sa peine, Quasimodo – qui l'aime aussi – s'empare d'elle et la traîne dans l'église, où le droit d'asile la met à l'abri. Là, il veille sur elle, jaloux et farouche, espérant peut-être la séduire, mais sans succès.

Cependant, les truands avec lesquels vivait Esméralda viennent pour la délivrer. Jehan Frollo, écolier dissipé et jeune frère de l'archidiacre, est présent. Il se fait par la suite tuer dans le tumulte. Frollo profite du désordre qui règne sur le parvis de Notre-Dame pour emmener Esmeralda avec lui hors de la cathédrale, accompagné du philosophe Pierre Gringoire. Frollo, toujours ardent d'amour pour la gitane, essaie de la convaincre : il peut l'aider à s'échapper et ainsi la sauver de la mort si elle accepte de l'aimer. Mais Esméralda refuse. Furieux, il la livre aux griffes de la vieille recluse du Trou-aux-rats, en attendant de l'arrivée en force de la Justice. Mais au lieu de cela, la recluse reconnaît en l'Egyptienne sa propre fille, Agnès, volée par des gitans quinze ans auparavant. Elle ne peut cependant en profiter, car les sergents de ville la retrouvent, et la traînent à nouveau au gibet.

Du haut de Notre-Dame, Quasimodo et Frollo assistent à l'exécution, par pendaison, d'Esméralda. Quasimodo, furieux, désespéré, précipite le prêtre du haut de la tour, et va lui-même se laisser mourir dans la cave de Montfaucon, tenant embrassé le cadavre d'Esméralda, enfin uni à lui pour l'éternité.

Ματιές Αντιύλης...

Οι επιστήμονες είχαν ως τώρα ρίξει φευγαλέες ματιές στην αντιύλη, αυτή τη φορά όμως κατάφεραν να παγιδέψουν και να αποθηκεύσουν σε μια μαγνητική «παγίδα» αντι-άτομα υδρογόνου για 16 ολόκληρα λεπτά, χρονικό διάστημα ρεκόρ. Το επίτευγμα ανοίγει το δρόμο για να ριχτεί επιτέλους φως στα μυστήρια της αντιύλης.

Τα σωματίδια της ύλης και τα αντι-σωματίδια της αντιύλης είναι ταυτόσημα, εκτός από το γεγονός ότι έχουν αντίθετα ηλεκτρικά φορτία, για αυτό αλληλοεξουδετερώνονται, όποτε συγκρούονται, δημιουργώντας ακτινοβολία και ενέργεια.

Αν π.χ. ένα κιλό ύλης «συναντηθεί» με ένα κιλό αντιύλης, τότε θα δημιουργηθεί μια τεράστια έκρηξη ισοδύναμης ισχύος 43 μεγατόνων ΤΝΤ, περίπου 3.000 φορές πιο ισχυρή από την ατομική βόμβα που κατέστρεψε την Χιροσίμα. Για αυτό το λόγο, άλλωστε, στην επιστημονική φαντασία αφθονούν τα όπλα αντιύλης.

Τη στιγμή του αρχικού «Μπιγκ Μπανγκ» του σύμπαντος, πριν από περίπου 14 δισεκατομμύρια χρόνια, εκτιμάται ότι οι δύο μορφές της ύλης υπήρχαν σε οριακά ίσες ποσότητες. Αν αυτή η ισορροπία είχε διατηρηθεί, τότε το ορατό σύμπαν δεν θα είχε υπάρξει (ούτε εμείς).

Για άγνωστους λόγους, η Φύση έγειρε ελαφρώς τη ζυγαριά υπέρ της συμβατικής ύλης (υπήρχαν δηλαδή πιθανώς εξαρχής ελάχιστα περισσότερα άτομα ύλης σε σχέση με τα άτομα αντιύλης), με αποτέλεσμα αφενός να γεννηθούν τα πάντα γύρω μας και αφετέρου το μισό σύμπαν να εξαφανιστεί στην πορεία και η αντιύλη να είναι πλέον σπάνια σήμερα. Αυτή η ασυμμετρία ύλης-αντιύλης και η αιτία της αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα της σύγχρονης Φυσικής.

Οι ερευνητές της διεθνούς επιστημονικής ομάδας Alpha του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN) κατάφεραν, όπως ανακοίνωσαν, για πρώτη φορά να παγιδέψουν 309 άτομα αντιύλης -συγκεκριμένα αντι-υδρογόνου- για 1.000 δευτερόλεπτα (λίγο περισσότερα από 16 λεπτά), διάστημα αρκετό για να αρχίσουν την μελέτη τους.

Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον Τζέφρι Χανγκστ του πανεπιστημίου ʼαρχους της Δανίας, χρησιμοποίησαν τον επιταχυντή υψηλής ενέργειας του CERN για να δημιουργήσουν τα άτομα αντι-υδρογόνου και στη συνέχεια τα έψυξαν σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Ο στόχος είναι πλέον να χρησιμοποιήσουν λέιζερ και φασματοσκοπία μικροκυμάτων για να συγκρίνουν τα παγωμένα και ακινητοποιημένα στην μαγνητική «παγίδα» αντι-άτομα με τα συμβατικά άτομα υδρογόνου. Κάθε αντι-άτομο υδρογόνου αποτελείται όχι από ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο, αλλά από ένα αντιπρωτόνιο και ένα ποζιτρόνιο (το αντίθετο του ηλεκτρονίου).

Η ίδια ερευνητική ομάδα είχε κατορθώσει πέρυσι το Νοέμβριο, για πρώτη πάλι φορά στον κόσμο, να παγιδέψει 38 άτομα αντι-υδρογόνου επί 172 χιλιοστά του δευτερολέπτου.

Τώρα πέτυχε να αυξήσει κατά 5.000 περίπου φορές το χρονικό διάστημα «παγίδευσης» των αντι-ατόμων, καθιστώντας εφικτή την πραγματοποίηση των πρώτων μετρήσεων και πειραμάτων πάνω στην αντιύλη. Είναι η πρώτη φορά ουσιαστικά που οποιοσδήποτε επιστήμων αποπειράται να ρίξει φως στη δομή της αντιύλης. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται έως το τέλος του 2011 ή το 2012.

Η ύπαρξη της αντιύλης προτάθηκε για πρώτη φορά από τον διάσημο βρετανό φυσικό Πολ Ντιράκ το 1930, στην προσπάθειά του να συμβιβάσει την κβαντομηχανική με τη θεωρία σχετικότητας και βαρύτητας του Αϊνστάιν.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο Einstein στους Στρόβιλους του Μόλδοβα

Ο μεγάλος φυσικός, που σύμφωνα με το περιοδικό TIME αναδείχτηκε ο άνθρωπος του 20ου αιώνα,  δεν έτρεφε ιδιαίτερη συμπάθεια για το επάγγελμα του μηχανικού. Είχε πει ότι  του άρεσε να σκέφτεται μόνο για τη χαρά της σκέψης και θεωρούσε το επάγγελμα του μηχανικού βαρετό. Παρ’ όλα αυτά μερικές φάσεις της ζωής του επηρεάστηκαν θετικά και αρνητικά  από τη θέση του αυτή. 

-Υπάρχει  πυκνό μυστήριο για το πώς ο Einstein συνέλαβε την ιδέα της ειδικής θεωρίας της σχετικότητας η οποία δημοσιεύτηκε στο γερμανικό περιοδικό Annalen der Physik το 1905 με τον περίεργο τίτλο  Zur Elektrodynamik bewegter Koerper (η ηλεκτροδυναμική των κινουμένων σωμάτων). Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις στη βιβλιογραφία  ότι καθοριστικό ρόλο στη σύλληψη της θεωρίας έπαιξε ένας γερμανός πολιτικός μηχανικός που ονομαζόταν  August Foeppl (Αύγουστος Φέπλ).

Ο Foeppl γεννήθηκε το 1854 σε ένα χωριό του κρατιδίου της Έσσης και πέθανε το 1924 στο Μόναχο.  Σπούδασε δομοστατικός μηχανικός στα πολυτεχνεία του  Ντάρμστατ, της Στουτγάρδης και της Καρλσρούης.  Μετά την απόκτηση του διπλώματος  εργάστηκε στην κατασκευή γεφυρών και από το 1877 μέχρι το 1892 δίδαξε στο πολυτεχνείο της Λειψίας. Από το 1894 μέχρι το θάνατό του υπηρέτησε ως καθηγητής της μηχανικής στο πολυτεχνείο του Μονάχου. Ο Foeppl ήταν εξαίρετος δάσκαλος και συνέγραψε περίπου 15 βιβλία με αντικείμενα τη μηχανική του στερεού σώματος, τη στατική και δυναμική  των κατασκευών, τις ξύλινες κατασκευές, την αντοχή των υλικών και τη θεωρία ελαστικότητας. Το βιβλίο του με τίτλο  Vorlesungen uber technische Mechanik πραγματοποίησε πολλές εκδόσεις και ήταν κλασσικό για την εποχή του. Η μεταλλική στέγη της δημοτικής αγοράς της Λειψίας είναι δικό του έργο.

Αναρωτιέται όμως  κανείς τι σχέση έχουν όλα αυτά με τη θεωρία της σχετικότητας του Einstein. Η απάντηση είναι η εξής.  Ενώ ο Foeppl σε όλη του τη ζωή ασχολούνταν με την μηχανική του στερεού σώματος, ξαφνικά το 1894 έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο  Einfuhrung in die Maxwellsche Theorie der Elektrizitaet (εισαγωγή στη θεωρία του Maxwell για τον ηλεκτρισμό) που εκδόθηκε από τον οίκο Teubner στη Λειψία.   Στο πέμπτο κεφάλαιο εξέθετε τη βαθιά διαχωριστική γραμμή που διέτρεχε τη φυσική της εποχής και προκαλούσε τους φυσικούς να επανεξετάσουν την άποψή τους σχετικά με το χώρο και την έννοια του αιθέρα η οποία οδηγούσε σε αδιέξοδα. Το βιβλίο διαβάστηκε με πάθος από τους φοιτητές που προσπαθούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στον κόσμο του Maxwell. Είναι σίγουρο ότι ο Einstein διάβασε το βιβλίο. Άλλωστε, ο καλύτερός του φίλος ο Besso, θυμόταν ότι είχε προτείνει στον Einstein να το μελετήσει. Πρέπει πάντως να σημειωθεί εδώ ότι στην παραπάνω αναφερθείσα εργασία του 1905  ο Einstein δεν έκανε καμία αναφορά σε προηγούμενους ερευνητές. 

-Στις αρχές του 20ου αιώνα δεν είχε απαντηθεί πλήρως το κλασσικό ερώτημα της αεροδυναμικής που έχει σχέση με την προέλευση της δύναμης που κρατάει τα αεροσκάφη   στον αέρα και δεν πέφτουν. Το 1916 ο Einstein έδωσε  μια διάλεξη στην ένωση γερμανών φυσικών με θέμα την αεροδυναμική της πτήσης με στόχο να δώσει απάντηση στο ερώτημα αυτό. Η ερμηνεία του βασίστηκε στη γνωστή αρχή του Daniell Bernoulli σύμφωνα με την οποία όταν η ταχύτητα ενός ρευστού αυξάνεται  η πίεση του ελαττώνεται και αντίστροφα. Οι πτέρυγες των αεροσκαφών είναι συνήθως περισσότερο καμπυλωμένες στην πάνω πλευρά από ότι στην κάτω. Η καμπύλωση αυτή αναγκάζει τον αέρα να κινείται ταχύτερα στην πάνω πλευρά από ότι στην κάτω και  έτσι δημιουργείται μια διαφορά πίεσης με κατεύθυνση προς τα  πάνω. Μετά την ερμηνεία αυτή, ο Einstein  συμπέρανε  ότι μια μεγαλύτερη καμπύλωση της πάνω πλευράς θα προκαλούσε μεγαλύτερη ανωστική δύναμη στο αεροσκάφος και αυτό βεβαίως θα ήταν προς όφελος της πτήσης.  Ενθουσιασμένος σχεδίασε μια νέα πτέρυγα με σημαντική καμπύλωση στην πάνω πλευρά (έμοιαζε με ράχη γάτας) και έστειλε την πρότασή του στην  αεροπορική εταιρεία Luftverkehrsgesellshaft. Η πτέρυγα δοκιμάστηκε στην αεροσήραγγα του Γκέτινγκεν καθώς και σε πραγματική πτήση και απέτυχε παταγωδώς. Μάλιστα κατά τις δυο δοκιμαστικές πτήσεις κινδύνεψε η ζωή των πιλότων. Αργότερα ο Einstein παραδέχτηκε ότι είχε ντραπεί πολύ για την απερισκεψία του και δήλωσε « αυτά παθαίνει όποιος σκέφτεται πολύ αλλά  διαβάζει λίγο». Η αποτυχία οφείλεται στο γεγονός ότι η δημιουργία της ανωστικής δύναμης είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που  δεν μπορεί να ερμηνευτεί   με την εφαρμογή της αρχής του  Bernoulli. Η ανωστική δύναμη οφείλεται μόνο κατά ένα μικρό μέρος στον μηχανισμό του Bernoulli. Μια πλήρης ερμηνεία του φαινομένου απαιτεί  την εφαρμογή των νόμων του Νεύτωνα λαμβάνοντας υπ’ όψιν  την ισχύ της μηχανής, τη γωνία προσβολής,  το ιξώδες του αέρα  και το φαινόμενο Coanda.   

-Ο Einstein είχε δυο γιους τον Hans Albert  και τον Eduard (Tete).  Ο Eduard  γεννήθηκε το 1910 στη Ζυρίχη.   Σ’ όλη του τη ζωή αντιμετώπιζε σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα  και μπαινόβγαινε σε ψυχιατρική κλινική της Ζυρίχης όπου πέθανε το 1965. Ο Hans Albert  γεννήθηκε στη Βέρνη το 1904. Ήταν πολύ καλός μαθητής και από μικρός ήθελε να γίνει πολιτικός μηχανικός παρά τις συνεχείς αντιρρήσεις του πατέρα του. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός  στο πολυτεχνείο της Ζυρίχης (Eidgenoessische Technische Hochschule, ETH) από το 1922 μέχρι το 1927.  Στη συνέχεια εργάστηκε σε  έργα σιδηρών κατασκευών στην πόλη Ντόρτμουντ της Γερμανίας. Από το 1931 μέχρι το 1938 ήταν βοηθός στην έδρα υδραυλικών έργων του πολυτεχνείου της Ζυρίχης. Το 1938 μετακόμισε στις ΗΠΑ όπως είχε κάνει και ο πατέρας του το 1933.  Στην αρχή εργάστηκε στο σταθμό γεωργικών ερευνών (Agricultural Experiment Station) στη Βόρεια Καρολίνα και στη συνέχεια, μέχρι το 1947, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας (CALTECH). Από το 1947 μέχρι το 1971 υπηρέτησε ως καθηγητής της υδραυλικής στο πολυτεχνείο του Μπέρκλευ. Έγινε διάσημος  για τις έρευνές στην υδραυλική των ποταμών. Έτσι έγινε πραγματικότητα το όνειρό του που ξεκίνησε από την Πράγα το 1912, όταν περνούσε πολλές ώρες κοιτάζοντας μαγεμένος τους στροβίλους του ποταμού Μολδάβα που διασχίζει την πόλη (την περίοδο 1911-1912 ο Albert Einstein διετέλεσε καθηγητής στο γερμανικό πανεπιστήμιο της Πράγας). Ο Hans Albert  πέθανε τον Ιούλιο του 1973. Το 1989 η ένωση πολιτικών μηχανικών των ΗΠΑ (ASCE) καθιέρωσε βραβείο στη μνήμη του (Hans Albert Einstein Award).

D.U.Th Science Portal
http://science.duth.gr/
Πολυτεχνείο Ξάνθης

National Library of South Africa

The National Library of South Africa is a custodian and provider of the nation's key knowledge resources. We are mandated by the National Library of South Africa Act to collect and preserve published documents and make them accessible. We ensure that knowledge is not lost to posterity and that information is available for research.

The National Library's collections contain a wealth of information, and include rare manuscripts, books published in South Africa, periodicals, government publications, official foreign publications, maps, technical reports, Africana and newspapers. Many of these are available on CD or microfilm, in digital format or accessible online.

Centre for the Book

The Centre for the Book is the unit of the National Library of South Africa. Its mission is to promote a South African culture of reading, writing and publishing in all local languages, and easy access to books for all South Africans.

The Centre advocates through its programmes the importance of reading for the nation and is involved in coordinating, promoting and encouraging book related activities in South Africa in all local languages. The Centre also coordinates various events and functions such as poetry readings, conferences, book launches, writing groups and writing workshops for teachers, youth and children.

The Centre for the Book website, the Small Publisher’s Blog, the Writer’s Network Blog and E-groups and newsgroups provide daily sites for gathering and dissemination of information on books, reading, writing, publishing, libraries, book-selling and related issues.

The Centre for the Book also provides venue hiring services. There are three venues available for hire, the main hall which can accommodate 190 people seated (cinema style), 300 standing and 120 (gala dinner). The Committee Room which can accommodate 80 people seated (cinema style), 120 standing for cocktail and 40 workshop style. There is also a Studio which can accommodate 90 people seated (cinema style) and 60 workshop style.

For all your booking needs please call our receptionist during office hours at these numbers:  021-423 2669 or e-mail us at cbreception@nlsa.ac.za

Λοξοδρομικές Σπείρες...Άπειρο

Αν δεν υπήρχαν τα Άνθη Κερασιάς σε αυτόν τον κόσμο, πόσο Ατάραχες θα ήταν οι Καρδιές μας την Άνοιξη!

Σε ένα άπειρο Σύμπαν μπορεί να συμβεί οτιδήποτε;  Πόσα άτομα φιλοξενούνται στο ξενοδοχείο "Το άπειρο", του γερμανού μαθηματικού Νταβίντ Χίλμπερτ;

Οι αρχαίοι φιλόσοφοι με πρώτο τον Ζήνωνα αναμετρήθηκαν με τα παράδοξα του απείρου σε πολλά μέτωπα. Οι σύγχρονοι φιλόσοφοι, όμως, τι λένε;

Το άπειρο απασχόλησε έντονα τους μαθηματικούς. Το θέμα ήταν σοβαρό και αποδείχτηκε ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα που κλήθηκαν ποτέ να αντιμετωπίσουν. Πάνε μόλις 70 χρόνια από τότε που η μαθηματική κοινότητα διχάστηκε γύρω από την ερμηνεία του απείρου, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει στους κόλπους της μια σκληρή εμφύλια διαμάχη. Πολλοί έχασαν την καριέρα τους· άλλοι έχασαν τη ζωή τους· κάποιοι έχασαν την ελευθερία τους και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έχασαν το μυαλό τους.

«...ένα θέμα άπειρης γοητείας, ένας μαθηματικός απαράμιλλης συγγραφικής ικανότητας, ένα βιβλίο απείρου κάλλους. Διαβάζεται πιο ευχάριστα κι απ' το καλύτερο αστυνομικό μυθιστόρημα.»

Good Book Guide

Οι λέξεις άπειρο και απέραντο είναι συνώνυμες. Κι όμως υπάρχουν πεπερασμένα πράγματα -η επιφάνεια μιας μπάλας-, που δεν έχουν τέλος. Μια μύγα θα μπορούσε να περπατά αιώνια σε μια τέτοια επιφάνεια χωρίς να συναντήσει την άκρη της.

Η παράξενη έννοια του απείρου ανέκαθεν προκαλούσε τη σκέψη. Από την αρχαιότητα ώς τις ημέρες μας, συνειδητοποιούμε ότι υπάρχουν «πολλών ειδών» άπειρα, και ότι ο καθένας μπορεί κάλλιστα να πιστεύει σε ένα είδος και να απορρίπτει ένα άλλο. Ένας παραγνωρισμένος μαθηματικός, προικισμένος καλλιτέχνης και σπάνια μεγαλοφυία ήθελε να δείξει ότι η ύπαρξη του Θεού αποδεικνύεται και με μαθηματικό τρόπο, πέθανε ολομόναχος σε ένα σανατόριο, αφού υπέφερε χρόνια από τους συναδέλφους του και την κατάθλιψη. Εκτός από τη συγκινητική ιστορία του Κάντορ, το άπειρο κρύβει μέσα του άπειρα ζητήματα στο μεταίχμιο φιλοσοφίας και μαθηματικών, και υπόσχεται τροφή στη νόηση «εις τους αιώνας των αιώνων»!

Άπειρο, Τραυλός

Το Κόκκινο και το Μαύρο

Επιτομή του ρεαλιστικού μυθιστορήματος, που σφράγισε όχι μόνο τη γαλλική αλλά την παγκόσμια λογοτεχνία.

Ο Zυλιέν Σορέλ, γιος ξυλουργού απ' το Βεριέρ, ευαίσθητος όσο και φιλόδοξος, γεμάτος θαυμασμό για τα ιδεώδη του Ναπολέοντα, θέτει στόχο του να ξεφύγει από τα δεσμά της φτωχής του καταγωγής και να κατακτήσει την καταξίωση και τον πλούτο στην παρακμιακή γαλλική κοινωνία της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων. Ευφυής και φιλόδοξος, ιδεαλιστής και μέγας υποκριτής, φύση επαναστατική και στυγνός οπορτουνιστής, θα χτίσει τη θριαμβευτική του καριέρα εκμεταλλευόμενος στο έπακρο τον κώδικα της κοινωνικής υποκρισίας, ώστε από την ταπεινή επαρχιακή Βεριέρ να βρεθεί στα σαλόνια του Παρισιού, κατακτώντας την καρδιά της όμορφης και ευγενικής κυρίας Ντε Ρενάλ, συζύγου του πρώτου εργοδότη του, και ύστερα της αριστοκρατικής και αλαζονικής Ματθίλδης.

Όσο όμως μετεωρική είναι η άνοδός του τόσο απότομη και σκληρή θα είναι η πτώση του. Ο άνεμος της Ιστορίας που πνέει στο έργο, η γοργή ροή της αφήγησης, η ψυχολογική εμβάθυνση στους εμβληματικούς χαρακτήρες, που πλάθονται σαν πρόσωπα με σάρκα και οστά, η σύνδεση των ηρώων με τον κοινωνικό τους περίγυρο, η ζωντανή απεικόνιση ενός ολόκληρου κόσμου σε όλες τις πτυχές του, καθιστούν το Κόκκινο και το Μαύρο μια ανεπανάληπτη αναγνωστική εμπειρία αλλά και ένα μέσο μύησης στη μεγάλη τέχνη του μυθιστορήματος. Για τον Σταντάλ, το κόκκινο αντιπροσωπεύει τα στρατεύματα του Ναπολέοντα και το μαύρο την Εκκλησία.

Un roman psychologique[modifier]Selon Nietzsche, Stendhal est « le dernier des grands psychologues français ».

«  Stendhal, l'un des « hasards » les plus beaux de ma vie – car tout ce qui fait époque en moi m'a été donné d'aventure et non sur recommandation, – Stendhal possède des mérites inestimables la double vue psychologique, un sens du fait qui rappelle la proximité du plus grand des réalistes (ex ungue Napaleonem « par la mâchoire (on reconnaît) Napoléon »), enfin, et ce n'est pas la moindre de ses gloires, un athéisme sincère qu'on rencontre rarement en France, pour ne pas dire presque jamais (...) Peut-être suis-je même jaloux de Stendhal. Il m'a volé le meilleur mot que mon athéisme eût pu trouver : « La seule excuse de Dieu c'est de ne pas exister.»[4],[5] »

Dans Le Rouge et le Noir, Julien Sorel fait l'objet d'une étude approfondie. Ambition, amour, passé, tout est analysé. Le lecteur suit avec un intérêt croissant les méandres de sa pensée, qui conditionnent ses actions. Mathilde de la Mole et Madame de Rênal ne sont pas en reste. Leur amour pour Julien, égal l'un à l'autre, sont mis en perspective. Tout le monde est mis à nu sous la plume de Stendhal...

Ο Λαβύρινθος της Χάλκης

Σαράντα χρόνια έχουν περάσει από τότε που οι τουρκικές αρχές απαγόρευσαν τη λειτουργία του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη. Την πορεία της υπόθεσης της Θεολογικής Σχολής από το 1923 μέχρι τις ημέρες μας πραγματεύεται το βιβλίο «Ο λαβύρινθος της Χάλκης - Η περιπέτεια της Θεολογικής Σχολής» του συγγραφέα-δημοσιογράφου Αρη Αμπατζή, που κυκλοφόρησε ως ατομική έκδοση.

Το βιβλίο περιλαμβάνει σε τρία κεφάλαια την πορεία της Σχολής από το 1923 μέχρι το 2011. Η προσπάθεια των τουρκικών αρχών για απαλλοτρίωση της Σχολής στη δεκαετία του 30, η διαδικασία που είχε ως αποτέλεσμα την έγκριση του Κανονισμού Λειτουργίας το 1951, οι εξελίξεις γύρω από το κλείσιμό της το 1971 και η περιπέτεια που συνεχίζεται.

Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο της ιστορίας της Θεολογικής Σχολής. Στο Παράρτημα του βιβλίου περιλαμβάνονται σπάνια κείμενα και έγγραφα σχετικά με τη Σχολή.

«Η Τουρκία ως επίσημη ιδεολογία και κρατικό σύστημα ποτέ δεν είδε το θέμα των θρησκευτικών και άλλων ελευθεριών των εθνοτικώς μη Τούρκων και θρησκευτικώς μη σουνιτών μουσουλμάνων πολιτών της, ως μέρος του συνόλου που λέγεται Τουρκία. Με αποτέλεσμα να κρίνει και να αντιμετωπίζει τη λατρεία, την εκπαίδευση και άλλα ιδιαίτερα ζητήματα των μη μουσουλμάνων, σαν να πρόκειται για υποθέσεις τουρκογενών σουνιτών».

Ο Αρης Αμπατζής έχει γράψει και άλλα βιβλία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις όπως τα : «Ελληνοτουρκικές Σχέσεις 2001» και «Ελληνοτουρκικές σχέσεις 2002» (εκδόσεις Κούριερ), «Μαρμαρωμένη Ρωμιοσύνη -Οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης (εκδόσεις Λιβάνη), «Islam light -Ο πολιτικός αναχρονισμός στην Τουρκία» (εκδόσεις Θαλλός), «Ποια Τουρκία» (εκδόσεις Πολύτροπον).

Πληροφορίες: «Ο λαβύρινθος της Χάλκης - Η περιπέτεια της Θεολογικής Σχολής» του Αρη Αμπατζή. Κεντρική διάθεση: Αθ.Χριστάκης ΑΕ, Ιπποκράτους 10-12 Αθήνα, τηλ. 210 3607876.

Ήρωες, Δράκοι, Πολλαπλοί Κόσμοι, Χίλμπερτ, Κουνέλια...

Τα Κουνέλια του Σρέντινγκερ

Στην προσπάθεια ερμηνείας των γεγονότων που πραγματώνονται στο χώρο που ζούμε πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα όρια της λογικής, στις παρυφές της επιστήμης. Και η μετάβαση από τη φυσική στη μεταφυσική είναι επικίνδυνη.

Ζώντας τοπικά και ερμηνεύοντας παγκόσμια οι επιστήμονες συχνά πυκνά αναδεικνύουν θεωρίες και ερμηνείας που θα μπορούσαν να υπερβούν την κοινή λογική, τα γεγονότα που ζούμε και αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας. Η παρουσία παράλληλων κόσμων, αυτά που ζούμε και εκείνο που συμβαίνει αλλά ενδεχομένως δεν μπορούμε να είμαστε μέρος του αποτελεί μία οπτική ματιά που υπερβαίνει τις έως τώρα αναζητήσεις μας.

Με κυρίαρχο ερμηνευτικό σχήμα την Κβαντική Θεωρία ο συγγραφέας του βιβλίου κατορθώνει να μας ξεναγήσει στη μαγεία των παράλληλων κόσμων ώστε να ερμηνεύσει την φαινομενική παραδοξότητα ορισμένων παρατηρήσεων. Ο παράξενος χώρος Χίλμπερτ όπου όλα μπορούν να συμβούν, με άπειρες διαστάσεις οι οποίες καταρρέουν τη στιγμή που όλα αποκτούν υπόσταση δεν μπορεί εύκολα να οπτικοποιηθεί αλλά ο συγγραφέας κατορθώνει να τον αναπαραστήσει με ζωντανά και χρήσιμα παραδείγματα. Αυτά που ενδεχομένως κρύβουν ταχυδακτυλουργικές δεξιότητες θα μπορούσαν απλά να είναι μία άλλη εφαρμογή της κβαντικής θεωρίας.

For the better part of a century, attempts to explain what was really going on in the quantum world seemed doomed to failure. But recent technological advances have made the question both practical and urgent. A brilliantly imaginative group of physicists at Oxford University have risen to the challenge. This is their story. At long last, there is a sensible way to think about quantum mechanics. The new view abolishes the need to believe in randomness, long-range spooky forces, or conscious observers with mysterious powers to collapse cats into a state of life or death. But the new understanding comes at a price. We must accept that we live in a multi verse wherein countless versions of reality unfold side-by-side.....

Το Αηδόνι του Αυτοκράτορα

In China, you know, the emperor is a Chinese, and all those about him are Chinamen also.

The story I am going to tell you happened a great many years ago, so it is well to hear it now before it is forgotten. The emperor’s palace was the most beautiful in the world. It was built entirely of porcelain, and very costly, but so delicate and brittle that whoever touched it was obliged to be careful. In the garden could be seen the most singular flowers, with pretty silver bells tied to them, which tinkled so that every one who passed could not help noticing the flowers. Indeed, everything in the emperor’s garden was remarkable, and it extended so far that the gardener himself did not know where it ended.

Those who travelled beyond its limits knew that there was a noble forest, with lofty trees, sloping down to the deep blue sea, and the great ships sailed under the shadow of its branches. In one of these trees lived a nightingale, who sang so beautifully that even the poor fishermen, who had so many other things to do, would stop and listen. Sometimes, when they went at night to spread their nets, they would hear her sing, and say, “Oh, is not that beautiful?” But when they returned to their fishing, they forgot the bird until the next night. Then they would hear it again, and exclaim “Oh, how beautiful is the nightingale’s song!”

Travellers from every country in the world came to the city of the emperor, which they admired very much, as well as the palace and gardens; but when they heard the nightingale, they all declared it to be the best of all. And the travellers, on their return home, related what they had seen; and learned men wrote books, containing descriptions of the town, the palace, and the gardens; but they did not forget the nightingale, which was really the greatest wonder. And those who could write poetry composed beautiful verses about the nightingale, who lived in a forest near the deep sea. The books travelled all over the world, and some of them came into the hands of the emperor; and he sat in his golden chair, and, as he read, he nodded his approval every moment, for it pleased him to find such a beautiful description of his city, his palace, and his gardens. But when he came to the words, “the nightingale is the most beautiful of all,” he exclaimed, “What is this? I know nothing of any nightingale. Is there such a bird in my empire? and even in my garden? I have never heard of it. Something, it appears, may be learnt from books.”

Then he called one of his lords-in-waiting, who was so high-bred, that when any in an inferior rank to himself spoke to him, or asked him a question, he would answer, “Pooh,” which means nothing.

“There is a very wonderful bird mentioned here, called a nightingale,” said the emperor; “they say it is the best thing in my large kingdom. Why have I not been told of it?”

“I have never heard the name,” replied the cavalier; “she has not been presented at court.”

“It is my pleasure that she shall appear this evening.” said the emperor; “the whole world knows what I possess better than I do myself.”

“I have never heard of her,” said the cavalier; “yet I will endeavor to find her.”

But where was the nightingale to be found? The nobleman went up stairs and down, through halls and passages; yet none of those whom he met had heard of the bird. So he returned to the emperor, and said that it must be a fable, invented by those who had written the book. “Your imperial majesty,” said he, “cannot believe everything contained in books; sometimes they are only fiction, or what is called the black art.”

“But the book in which I have read this account,” said the emperor, “was sent to me by the great and mighty emperor of Japan, and therefore it cannot contain a falsehood. I will hear the nightingale, she must be here this evening; she has my highest favor; and if she does not come, the whole court shall be trampled upon after supper is ended.”

“Tsing-pe!” cried the lord-in-waiting, and again he ran up and down stairs, through all the halls and corridors; and half the court ran with him, for they did not like the idea of being trampled upon. There was a great inquiry about this wonderful nightingale, whom all the world knew, but who was unknown to the court. 

At last they met with a poor little girl in the kitchen, who said, Oh, yes, I know the nightingale quite well; indeed, she can sing. Every evening I have permission to take home to my poor sick mother the scraps from the table; she lives down by the sea-shore, and as I come back I feel tired, and I sit down in the wood to rest, and listen to the nightingale’s song. Then the tears come into my eyes....

Οι Άραβες των Βάλτων

Ανάμεσα στον Τίγρη και τον Ευφράτη υπήρξε κάποτε μια κοινότητα Αράβων που δεν είχε όμοιά της. Οι Άραβες των Βάλτων. Ζούσαν σε μεγάλες θολωτές καλύβες φτιαγμένες από τα βούρλα των ποταμών και μετακινούνταν με πιρόγες ανάμεσα στα φτενές λωρίδες γης που μόλις πρόβαλλαν από τα νερά. Επρόκειτο για μία από τις πιο αρχαίες κοινότητες της Μεσοποταμίας, αξιοπρεπής και στεγνή, που λίγοι Δυτικοί την είχαν επισκεφτεί και πρώτος τη μνημόνευσε στο κλασικό του έργο «The Marsh Arabs» ο Ουίλφρεντ Θέσιγκερ. Ταξίδεψε εκεί και έζησε μαζί τους για μεγάλο διάστημα -το βιβλίο του είναι ένα πεζό, πλην συγκροτημένο ποίημα, με πυκνές εθνολογικές παρατηρήσεις, διαποτισμένο από το πνεύμα του εξερευνητή.

Από το βιβλίο...

Εζησα στους Βάλτους του Νότιου Ιράκ από το τέλος του 1951 ώς τον Ιούνιο του 1958, μερικές χρονιές επτά μήνες χωρίς διακοπή. Το 1957 ήταν η μόνη χρονιά που δεν πήγα καθόλου. Μολονότι ήμουν συνεχώς σε κίνηση, τούτο δεν είναι ένα τυπικό ταξιδιωτικό βιβλίο, διότι η περιοχή στην οποία ταξίδευα ήταν υπό περιορισμό. Ούτε φιλοδοξεί να είναι μια λεπτομερής μελέτη των φυλών των Βάλτων μεταξύ των οποίων έζησα, διότι δεν είμαι ανθρωπολόγος ούτε καν ειδικός σε οτιδήποτε. Εζησα αυτά τα χρόνια στους Βάλτους διότι μου άρεσε να είμαι εκεί. Εζησα με τους ανθρώπους των Βάλτων σαν ένας από αυτούς, και αναπόφευκτα με τα χρόνια οικειώθηκα τους τρόπους τους. Με τις αναμνήσεις μου, και τη βοήθεια των ημερολογίων μου, προσπάθησα να δώσω μιαν εικόνα των Βάλτων και των ανθρώπων που ζουν εκεί. Πρόσφατες πολιτικές αναταραχές στο Ιράκ είχαν σαν συνέπεια να αποκλειστεί η περιοχή για τους επισκέπτες. Είναι πιθανόν σε λίγο καιρό οι Βάλτοι να αποξηρανθούν· όταν θα γίνει αυτό, ένας τρόπος ζωής που έχει ιστορία χιλιάδων ετών θα εξαφανιστεί.

Οι Βάλτοι καλύπτουν έξι χιλιάδες περίπου τετραγωνικά μίλια στην περιοχή γύρω από την Κούρνα, εκεί που ενώνονται ο Τίγρης με τον Ευφράτη πάνω από την Μπάσρα για να σχηματίσουν το Σατ αλ Αραμπ. Αποτελούνται από μόνιμα έλη όπου το κάσαμπ (Φραγμίτης ο κοινός, κοινώς αγριοκάλαμο) είναι η επικρατούσα βλάστηση· εποχικά έλη, που ξεραίνονται το φθινόπωρο και τον χειμώνα και το μεγαλύτερο μέρος τους καλύπτεται από ψαθί (Τύφη η στενόφυλος)· και προσωρινά έλη, τα οποία γεμίζουν μόνο κατά τη διάρκεια των πλημμυρών κι ύστερα θρασομανάνε με βούτομα (Σκίρπος ο λιμναίος). Η περιοχή αυτή μπορεί να χωριστεί χοντρικά σε τρία μέρη: στους Ανατολικούς Βάλτους, ανατολικά του Τίγρη· στους Κεντρικούς Βάλτους, δυτικά του Τίγρη και βόρεια του Ευφράτη· και στους Νότιους Βάλτους, νότια του Ευφράτη και δυτικά του Σατ αλ Αραμπ. Υπάρχουν ακόμη μερικά μόνιμα έλη κάτω από τη Σάτρα στο Σατ αλ Γκάραφ, ένα ποτάμι που αφήνει τον Τίγρη στην Κουτ και κυλάει νοτιοδυτικά προς τη Νασιρίγια· κάποια εποχικά έλη στις πεδιάδες βορειοανατολικά της Αμάρα, όπου οι χείμαρροι του Τιμπ και του Ντουάριτζ κατεβαίνουν από τους χαμηλούς λόφους της Περσίας και τα νερά τους σκορπίζονται· και ένα μικρό εποχικό έλος στην περιοχή Αλ μπου Νταράτζ, δεκαπέντε μίλια βόρεια της Αμάρα δυτικά του Τίγρη. Στο μέγιστο των πλημμυρών μεγάλες εκτάσεις των ερήμων που γειτονεύουν με τους Βάλτους καλύπτονται από νερά, άλλοτε περισσότερο άλλοτε λιγότερο, αλλά μπορούν να φτάσουν σε απόσταση μεγαλύτερη από διακόσια μίλια, από τα περίχωρα της Μπάσρα και σχεδόν μέχρι την Κουτ. Οταν τα νερά υποχωρήσουν, η έρημος επανέρχεται.

Την άνοιξη, τα χιόνια που λιώνουν στα ψηλά βουνά της Περσίας και της Τουρκίας, φουσκώνουν τον Τίγρη και τον Ευφράτη· οι Βάλτοι είναι το αποτέλεσμα της υπερχείλισης των υδάτων αυτών των δύο ποταμών. Οι Ανατολικοί και Κεντρικοί Βάλτοι υδατώνονται από τον Τίγρη, και το ογδόντα τοις εκατό των εκροών στη Βαγδάτη χύνεται σε αυτούς. Ο Ευφράτης, νότια της Νασιρίγια, σκορπίζει μέσα σε αναρίθμητα κανάλια· τα νερά συγκεντρώνονται σταδιακά στο Χαούρ ας Σανάφ και από εκεί στο Σατ αλ Αραμπ, μέσα από το κανάλι Καρμάτ Αλι, λίγα μίλια βόρεια της Μπάσρα. Το παλιό κανάλι ανάμεσα στη Σουκ αλ Σουγιούκ και στην Κούρνα είναι ακόμη γνωστό ως Ευφράτης αλλά στην πραγματικότητα τα νερά του έχουν διαφύγει από τη δεξιά όχθη του Τίγρη. Μέχρι πρόσφατα πίστευαν ότι ο Τίγρης και ο Ευφράτης κυλούσαν χωριστά και χύνονταν στον Περσικό Κόλπο και ότι η λάσπη τους είχε προεκτείνει τον αιγιαλό όλο και πιο βαθιά στο νότο. Σύμφωνα με τη σύγχρονη θεωρία, την οποία διατύπωσαν πρώτοι οι G.M.Lees και N.L.Falcon το 1952, το βάρος της συσσωρευμένης λάσπης προκαλεί μιαν αντίστοιχη καθίζηση της επιφάνειας της γης και ως εκ τούτου ο αιγιαλός έχει παραμείνει σχεδόν αναλλοίωτος από τα βιβλικά χρόνια. Στον Τίγρη η υπερχείλιση φτάνει στο ανώτατο σημείο τον Μάιο, και στον Ευφράτη ένα μήνα αργότερα. Από τον Ιούνιο η στάθμη αρχίζει να υποχωρεί και στα δυο ποτάμια και φτάνει στο κατώτατο σημείο τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. Τον Νοέμβριο παρατηρείται συνήθως μία μικρή άνοδος η οποία αυξάνει στη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης.

Τους Κεντρικούς Βάλτους τους γνωρίζω καλύτερα, ίσως διότι από εκεί ξεκίνησα. Εκεί ένιωθα σαν στο σπίτι μου. Δεν υπήρξε οικισμός που να μην επισκέφτηκα, όσο μικρός κι αν ήταν, και τους περισσότερους επανειλημμένα. Οταν απέκτησα μονόξυλο, τα αγόρια που πήρα για κωπηλάτες ήταν από αυτά τα μέρη. Με αποδέχτηκαν, κι έτσι με αποδέχτηκαν και οι συντοπίτες τους. Εμειναν μαζί μου σε όλη τη διάρκεια της παραμονής μου και τα χωριά τους ήταν οι βάσεις στις οποίες γύριζα μετά τις εκδρομές μου. Ταξίδεψα εξίσου και στους Ανατολικούς Βάλτους, αλλά τους ανθρώπους τους δεν τους γνώρισα τόσο καλά. Παρέμεινα ξένος, μολονότι ήμουν πάντα ευπρόσδεκτος...

Admont Benedictine Monastery

Since its foundation in 1074, i.e. since almost one thousand years, Admont Benedictine Monastery has collected and preserved cultural goods. In this respect the library has a special position.

This library is one of the most important cultural properties of our country and is one of the largest late Baroque works of art in Europe. Perhaps a little overenthusiastically but at the same quite justifiably, since the early 19th century the Admont library has been called the “eighth wonder of the world”. It represents a repository of knowledge containing examples of the artistic and historical development of books over the centuries - from the manuscripts of the medieval Admont writing school over the collection of incunabula (early printed books) to the fully developed printing process.

As a work of art, the library should be viewed as a whole in which the various genres (architecture, frescoes, sculptures, written and printed matter) blend into one work - in the final analysis, the central place of books in the history of the development of the Benedictine Order.

The late Baroque library, completed in 1776, was commissioned by Abbot Matthäus Offner (reigned 1751-1779) and built by the Graz Master Builder Josef Hueber (1715-1787). Hueber was imbued with the ideas of the Enlightenment:  “As with the mind, light should also fill the room”. With a length of 70 m, a width of 14 m and 11 m in height (12.7 m in the central cupola) and divided into three, this room is the largest monastery library room in the world. The Austrian National Library in Vienna served Hueber as a pattern.

The seven ceiling frescoes created by the 80-year-old Bartolomeo Altomonte (1694-1783) in the summer months of the years 1775 and 1776 also breathe the spirit of the Enlightenment. They show the steps in man’s exploration of thinking and speaking from the sciences to Divine Revelation in the central cupola. The bookcases under this cupola alone contain editions of the Bible and the Church Fathers, those in the North side room theological literature and those in the South room all the other subjects.

The monastery sculptor Josef Stammel (1695-1765), one of the most important Baroque sculptors, created the extensive carvings in the room. Particularly famous is “The Four Last Things”, a group of four over-lifesize presentations of Death, the Last Judgement, Heaven and Hell.

The Admont library is a historical monument to book culture with an importance far beyond the region. At the same time it offers equally valuable and exhaustive source material of the surrounding country. The total collection of books comprises some 200,000 volumes. The most valuable treasures are the more than 1,400 manuscripts (the earliest from the 8th century) and the 530 incunabula (early printed books before 1500).

Γλυπτά του Αρχαιολογικού Μουσείου από το ΜΙΕΤ

Ο τόμος αυτός είναι ο τρίτος του Καταλόγου γλυπτών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος και ο δεύτερος τόμος χρησιμοποιούνται ήδη ευρύτατα στην ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία από μελετητές που ασχολούνται με την πλαστική αλλά και με την ιστορία και την τοπογραφία της Μακεδονίας, και ειδικότερα της Θεσσαλονίκης, κατά την ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα. Ο Κατάλογος θα ολοκληρωθεί με την έκδοση του τέταρτου τόμου, που ήδη έχει αρχίσει να ετοιμάζεται. Ο τρίτος τόμος περιλαμβάνει 328 λήμματα, δηλαδή πολύ περισσότερα από ό,τι οι δύο προηγούμενοι. Διπλασιάζεται έτσι σχεδόν ο συνολικός αριθμός των δημοσιευμένων γλυπτών, που ανέρχονται στα 665.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των γλυπτών που παρουσιάζονται στον τρίτο τόμο δημοσιεύονται για πρώτη φορά, πράγμα που θα βοηθήσει σημαντικά την έρευνα της γλυπτικής στον γεωγραφικό χώρο της αρχαίας Μακεδονίας. Δημοσιεύονται έργα πλαστικής όλων των κατηγοριών, ολόγλυφα και ανάγλυφα (ελεύθερα και αρχιτεκτονικά), καθώς και αρκετά θραύσματα• επίσης διακοσμητικά γλυπτά και ένας μεγάλος αριθμός σαρκοφάγων. Τα γλυπτά κατατάσσονται σε δύο ευρύτερες περιόδους (όψιμη κλασική και ελληνιστική, αυτοκρατορική και ύστερη αρχαιότητα) και μέσα σε κάθε περίοδο κατά είδη.

ΜΙΕΤ

Strahov Theological Hall

The Theological Hall was built between 1671 and 1679 and houses the theological book collection of the famous Strahov library. Its collection contains over 200,000 books and includes works from famous printers such as Christoffel Plantin from Antwerp.The frescoes on the ceiling of the Theological Hall took four years to complete. They depict Strahov Monastery library placard the profession of the librarian. In the hall are several 17th century geographical and astronomical globes.

Ο Σ.Μ καταθέτει...Η τοιχογραφία είναι μια τεχνική ζωγραφικής σε τοίχο, κατά την οποία οι χρωστικές ουσίες, αναμεμειγμένες με νερό, απλώνονται σ' ένα ξηρό ή νωπό στρώμα σοβά - στη δεύτερη περίπτωση ονομάζεται "φρέσκο".

Όταν ο σοβάς στεγνώνει, απορροφά τις χρωστικές ουσίες και η ζωγραφιά γίνεται ένα με τον τοίχο. Ένα από τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής είναι ότι το φρέσκο ανθίσταται καλύτερα στο χρόνο και στις αλλαγές των ατμοσφαιρικών συνθηκών. Οι πρώτες τοιχογραφίες βρέθηκαν στην Κνωσό της Κρήτης και ανάγονται στην περίοδο 1750-1400 π.Χ. Ωστόσο, αυτό το είδος τέχνης  γνώρισε τη μέγιστη ακμή του στην Ιταλία, μεταξύ του 13ου και του 18ου αιώνα. Ανάμεσα στους μεγάλους καλλιτέχνες που διακρίθηκαν για τις τοιχογραφίες τους είναι οι Τζιότο, ο Μαντένια, ο Λεονάρντο, ο Μικελάντζελο...

The Theological Hall

The Theological Library with stucco decoration and paintings from 1720s.In 1670 Jeroným Hirnheim, a philosopher and theologist became the abbot of Strahov. His greatest work, which has survived to the present days, was the building of the new library, the present Theological Hall completed in 1679. During the 17th and the early 18th century other abbots continued in the reconstruction of the monastery. They also cared for the church, which was repaired and decorated several times during the given period.

The monastery experienced other great building activity namely after the assault of French and Bavarian troops in 1742, when it was bombarded. After this destruction of the monastery the abbot organized building works again in the course of which the church was rebuilt along with the monastery area.

Mauritanian Rock Art: A New Recording

The BA Calligraphy Center published Mauritanian Rock Art: A New Recording, written by distinguished Egyptian Scholar Dr. Hamdi Abbas Abd-El-Moneim.

The book is an attempt to apply new methods and techniques for recording rock art in North-West Africa. The author aims to show the work not as isolated figures but as groups of interrelated figures as well as introduce Mauritanian rock art to the readers, and show the significant role of this sort of archaeological material in studying the history of the region before the appearance of written records.
Mauritanian Rock Art: A New Recording is available for sale at the Bibliotheca Alexandrina Bookshop.

B.A

Φιλίες Ανθρώπων, Αραβουργήματα

Το διάσημο και δυσεύρετο Αναγνωστικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης
του Γ.Ζούκη  ξεκινάει με το «Πιστεύω τω φίλω …»

Πιστεύω¹ τῷ φίλῳ. Πιστὸν φίλον ἐν κινδύνοις γιγνώσκεις².
῾Ο φίλος τὸν φίλον ἐν πόνοις³ καὶ κινδύνοις οὐ λείπει. Τοῖς
τῶν φίλων λόγοις ἀεὶ πιστεύομεν. Εἰ⁴κινδυνεύετε, ὦ
φίλοι, τοὺς τῶν ἀνθρώπων τρόπους⁵ γιγνώσκετε· οἱ μὲν
γὰρ ἄπιστοι φίλοι οὐ μετέχουσι⁶ τοῦ κινδύνου, οἱ δὲ πιστοὶ
συγκινδυνεύουσι τοῖς φίλοις. Πιστοῖς φίλοις μᾶλλον⁷ ἢ
χρυσῷ καὶ ἀργύρῳ πιστεύομεν. Οἱ ἀγαθοὶ ἄνθρωποι καὶ ἐν
κινδύνοις ἀεὶ ἀγαθὸν ἔχουσι θυμόν⁸· τῷ γὰρ θεῷ πιστεύουσιν.
῏Ω φίλε, ὁ θεὸς τοὺς ἀγαθοὺς ἀνθρώπους οὐ λείπει. Πολλοὶ
ἄνθρωποι τῷ πλούτῳ μᾶλλον ἢ τῷ θεῷ πιστεύουσι.

Αφιερώνεται στον κ.Σ.Μ και την κα Ζ.Μ

Θερμές Ευχαριστίες στην κα Αναστασία Τζιβανοπούλου

Μ.

Οιδίποδας, Σφίγγα, Εικασίες...

Στις 22 Αυγούστου 2006, τέσσερις χιλιάδες μαθηματικοί συνέρρευσαν στη Μαδρίτη για να παρακολουθήσουν το 25ο Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών, και να παρευρεθούν στην απονομή του Μεταλλίου Φιλντς (το "Νόμπελ" των μαθηματικών). Το βραβείο θα απένειμε ο Βασιλιάς Χουάν Κάρλος σ' έναν μυστηριώδη ρώσο μαθηματικό από την Αγία Πετρούπολη, τον Γκριγκόρι Πέρελμαν, για το μνημειώδες επίτευγμά του: την απόδειξη της Εικασίας του Πουανκαρέ. Όμως, αυτή η εκκεντρική ιδιοφυΐα ουδέποτε εμφανίστηκε· αγνόησε τους πάντες· ακόμη και το έπαθλο: ένα εκατομμύριο δολάρια.

Η ιστορία ξεκινά το 1904, όταν ο γάλλος σοφός και εξαιρετικός μαθηματικός Ανρί Πουανκαρέ επινόησε ένα πολύ απλό πρόβλημα: Φανταστείτε ένα μυρμήγκι να περιφέρεται ανέμελο σε μια μεγάλη επιφάνεια. Πώς θα μπορούσε να "γνωρίζει" εάν η επιφάνεια είναι επίπεδη, σφαιρική, ή άλλου είδους; Το μυρμήγκι θα έπρεπε να "ανυψωθεί" στο χώρο, ώστε να την παρατηρήσει από ψηλά. Άραγε, υπάρχει τρόπος να αποδείξουμε ότι το σχήμα μιας επιφάνειας είναι σφαιρικό χωρίς καν να το δούμε;

Ο Πουανκαρέ έδωσε μια εξαιρετική απόδειξη σ' αυτόν το γρίφο, όμως σύντομα κατάλαβε ότι ήταν ατελής. Έκτοτε, η εικασία του έγινε το Άγιο Δισκοπότηρο για τους μαθηματικούς όλου του κόσμου. Εάν κατάφερναν να την αποδείξουν, θα μπορούσαν να κατανοήσουν σε βάθος πώς είναι οι χώροι των ανώτερων διαστάσεων, και πιθανότατα να αποφανθούν για το σχήμα που έχει το Σύμπαν μας.

Το μεγαλύτερο μαθηματικό πρόβλημα της εποχής, -το οποίο ανήκει στον πυρήνα του νέου κλάδου της τοπολογίας, που ουσιαστικά ίδρυσε ο Πουανκαρέ- παρέμενε ανεπίλυτο μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, όταν ο παράξενος ρώσος ερημίτης "ανέβασε" την απόδειξή του στο Διαδίκτυο, "τρέλανε" ολόκληρη τη μαθηματική κοινότητα, και μετέτρεψε την εικασία σε θεώρημα.

Φανταστείτε τον Οιδίποδα να λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας μόνο και μόνο για να αρνηθεί το στέμμα που του δίνεται ως έπαθλο. Μια σύγχρονη εκδοχή αυτού του αλλόκοτου γεγονότος αποτελεί τη ραχοκοκαλιά αυτής της μαθηματικής περιπέτειας.

Ένας σημαντικός μαθηματικός των αρχών του 20ού αιώνα, εκατό χρόνια δραματικών ανατροπών, ένας πάμφτωχος εκκεντρικός ήρωας του 2003, και ένα έπαθλο ενός εκατομμυρίου δολαρίων...

Ατονικό, Μονοτονικό...Δύναμη, Πόλεμος, Συνενοχή

Ο Οδυσσέας με τη Ναυσικά
Κατά τον Γκαιτε
Είναι ένα από τα πιο διακριτικά και ανομολόγητα ειδύλλια στην Παγκόσμια
Ιστορια
…………………………..
Στην αληθεια αυτή λοιπον,

η Ομορφια είναι επικίνδυνη
τη Σοφία πρεπει να την κερδίσεις
η Αγαπη είναι δικη σου επιλογη

και η ευχη,

Ειθε να εχεις μια καρδιά γεμάτη αγαπη
ειθε να υπαρχει πάντα κατι που θελεις να το μαθεις
κατι που να θελεις να το κανεις και ένα μερος που να θελεις να πας
ένα προσωπο που να θελεις να συναντησεις
…………….
Να βρισκεις την ευτυχία στα μικρα πραγματα
Αυτά δινουν στη μεγαλη ευτυχια την ευκαιρια να σε πλησιασει αθορυβα

Να διακινδυνευεις και να προσπαθεις
Να διακινδυνευεις και να δινεις
Να διακινδυνευεις και να αγαπας

Ειθε να μυριζεις καραμελας αρωμα, πευκο, κανελλα, φρυγανισμενο ψωμι, σοκολατα και καφε, ρετσινι και μαστιχα, πορτοκαλι και μυρτιλλα, νωπο χωμα και βροχη, γλυκοριζα και γαρυφαλλο
…………………..
Καποτε, ξερεις, λενε, πως ένα τριανταφυλλο ονειρευοταν μερα νυχτα ότι του κρατουσαν συντροφια οι μελισσες, όμως καμια δεν πηγαινε στα πεταλα του
ένα βραδι καθως περνουσε ο καιρος, το φεγγαρι το ρωτησε

Δεν εχεις κουραστει να τις περιμενεις και να μην ερχονται;
Ισως, ειπε το λουλουδι
Πρεπει όμως να συνεχισω να παλευω

Γιατι; ρωτησε το φεγγαρι
Επειδη αν δεν ανοιξω, θα μαραθω
……………..
ο Χρονος δεν αλλαζει τον ανθρωπο
η Αγαπη τον αλλαζει
……………………………….
Η ευτυχια δεν είναι ο σκοπος αλλα ο ιδιος ο δρομος
Δεν είναι αναπαυλα, είναι προσπαθεια που πετυχαινει ή αποτυχια που ξεπερνιεται
Η ευτυχια δεν βρισκεται στο Είναι ή στο Έχειν
Αλλα στη δραση και την αγαπη.

Που δεν εκπίπτει.
Μ.
 

Η Ζητιάνα του Λοκάρνο

Η "Ζητιάνα του Λοκάρνο" αποτελεί το πιο σύντομο από τα εννέα διηγήματα
του γερμανού πεζογράφου και θεατρικού συγγραφέα Χάινριχ φον Κλάιστ, τα
οποία λόγω της μεγάλης τους έκτασης χαρακτηρίζονται συνήθως νουβέλες.
Πρόκειται για μια "μοναδική", όπως έχει ονομαστεί, "περίπτωση"
πεζογραφίας -"εκτός τόπου και χρόνου" στην εποχή της και χωρίς
μεταγενέστερους μιμητές- που στηρίζεται σε μια εκκεντρική αφηγηματική
τεχνική και σ' ένα εξίσου εκκεντρικό περιεχόμενο.

Ο αφηγητής στις νουβέλες του Κλάιστ εξιστορεί με απάθεια, ψυχρότητα
αλλά και εξαιρετική ακρίβεια, ακραία ανθρώπινα περιστατικά και οριακές
ψυχικές καταστάσεις, που εξωθούνται στα άκρα "ως την ψύχωση, την
παραφροσύνη και τον θάνατο" με την παρέμβαση σκοτεινών εξω-κοσμικών
δυνάμεων. Το υπερφυσικό στοιχείο γίνεται αντιληπτό ως μια αρχέγονη
δύναμη παραλόγου, που ανατρέπει τους νόμους της φύσης και της
ανθρώπινης λογικής, για να αποκαταστήσει, όπως φαίνεται στη "Ζητιάνα
του Λοκάρνο", μια διαταραγμένη ηθική ισορροπία.

Έτσι, ο τρόμος που προκαλούν οι ιστορίες του Κλάιστ δεν προέρχεται
τόσο από την παρουσία της υπερφυσικής μορφής όσο από τη διαπίστωση του
αδιεξόδου της ανθρώπινης λογικής και της εξουδετέρωσης της ανθρώπινης
βούλησης μπροστά σε μιαν απροσδιόριστη αμείλικτη νομοτέλεια.
Έξι διηγήματα, αντιπροσωπευτικά διαφόρων κατηγοριών φανταστικής
πεζογραφίας, που μπορούν να συσχετιστούν με τη "Ζητιάνα του Λοκάρνο",
για να προσδιοριστεί ουσιαστικότερα η λειτουργία του φανταστικού στο
διήγημα του Κλάιστ. Tο διήγημα του Κ. Π. Καβάφη "Eις το φως της
ημέρας" αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα "αμιγούς" φανταστικής
ιστορίας, στην οποία είναι εμφανής ο δισταγμός του αναγνώστη απέναντι
στο υπερφυσικό. Το διήγημα του Νίκου Νικολαΐδη "Μεταθάνατο"  αποτελεί
μια παράλληλη θεματικά ιστορία με αυτή του Κλάιστ, σχετικά με την
εμφάνιση του φαντάσματος μιας φτωχής γυναίκας, που ο ήρωας του
διηγήματος σκότωσε κατά λάθος. Το διήγημα του Ε. Α. Πόε "Η πτώση του
οίκου των Ώσερ" είναι μια "παράξενη", απλώς, ιστορία, όπου τα
υπερφυσικά συμβάντα εξηγούνται τελικά με τη λογική. Δύο αλληγορικά
φανταστικά διηγήματα, τον "Oυίλιαμ Ουίλσον" του Πόε, μια ιστορία που
περιέχει ρητές ενδείξεις για την αλληγορική της ανάγνωση, και τη
"Μύτη" του Νικολάι Γκόγκολ, που αναγγέλλει τη λογοτεχνία του
υπερφυσικού του 20ου αιώνα, καθώς προτείνει ως αλληγορική σημασία του
κειμένου τη μη-σημασία της αλληγορίας. Το διήγημα του Όσκαρ Γουάιλντ
"To φάντασμα του Κάντερβιλ" , αποτελεί παρωδία του φανταστικού:
εξιστορεί τις ταπεινώσεις του φαντάσματος ενός πύργου, οι ιδιοκτήτες
του οποίου δεν παίρνουν στα σοβαρά την "τρομερή" παρουσία του. Τέλος,
στο διήγημα της Βιρτζίνια Γουλφ "Στοιχειωμένο σπίτι",  το υπερφυσικό
δεν συγκροτεί φανταστική αφήγηση αλλά διαχέεται ως εντύπωση στον
εσωτερικό μονόλογο της ηρωίδας.

"H ζητιάνα του Λοκάρνο" μπορεί να συσχετιστεί και με ειδικότερες
φανταστικές αφηγηματικές κατηγορίες, σύγχρονές της ιστορικά, όπως
είναι το γοτθικό μυθιστόρημα και το ρομαντικό παραμύθι, δύο είδη που
αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του ρομαντισμού στα τέλη του 18ου και στις
αρχές του 19ου αιώνα. Το διήγημα του Κλάιστ μοιράζεται με το γοτθικό
μυθιστόρημα τα κύρια στοιχεία του τυπικού του διάκοσμου, όπως είναι η
σκοτεινή ατμόσφαιρα των στοιχειωμένων πύργων με τα μυστηριώδη ανήλιαγα
δωμάτια και τις εφιαλτικές φασματικές φιγούρες, που εμφανίζονται για
να αποδώσουν δικαιοσύνη...

ΠΥΛΗ

Το Στερέωμα μέσα από μια άδεια κονσέρβα...

Τη μέρα αν βάλω στον ήλιο έναν καθρέφτη και ρίξω το φως στα γύρω δέντρα θα μιμηθώ την αντανάκλαση του φωτός στη Σελήνη, αφού η Σελήνη δεν έχει δικό της φως.

Ψηλά ανάμεσα στον Τοξότη και τον Υδροχόο, περιφέρεται στον Ουρανό ο Αιγόκερως.
Οι Αζτέκοι τον φαντάζονταν σαν φάλαινα, οι Ινδοί σαν αντιλόπη και οι Έλληνες τον αποκαλούσαν η Πύλη των Θεών, ενώ για τους Ασσύριους ήταν μπαρμπούνι.

Το γνωστότερο ίσως αστέρι του Κόσμου είναι το Αστέρι του Βορρά ή Πολικός Αστέρας, παρόλο που έχει ένα σωρό άλλα ονόματα. Για τους Ναβάχο είναι το Αστέρι που δεν Κινείται.
Για τους Κινέζους είναι ο μεγάλος αυτοκράτορας του Ουρανού.

Από καταβολής κόσμου, ο άνθρωπος ατενίζει το στερέωμα για να καταλάβει που βρίσκεται.
Όταν ήμουν μικρή έπαιρνα μια άδεια κονσέρβα και σκέπαζα τη μια πλευρά της με αλουμινόχαρτο και άνοιγα τρύπες με την καρφίτσα στο σχήμα κάποιου αστερισμού.

Στην άλλη πλευρά άναβα έναν φακό και είχα το δικό μου προσωπικό πλανητάριο.
Πόσοι ταξιδευτές δεν περίμεναν να νυχτώσει για να τους δείξει το δρόμο το Αστέρι του Βορρά.!

Μ.Κ
Η Ιστορία των Αισθήσεων

Όλα κύκλος είναι...

Το λεπτό Άρωμα της Αγάπης...
Απλώθηκε όταν οι Σάββας Γιαγτζόγλου και Σούλα Καραμεσίνη πρότειναν να ανεβάσουν το θεατρικό έργο του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα».
Έργο με απόφοιτους της Ελληνογαλλικής Σχολής Καλαμαρί, αφιερωμένο στον Χρήστο Καζάκο.
Στην προσφορά αγάπης απαντάς ανεπιφύλακτα ναι με αγάπη...

Σήμερα στις 7 το απόγευμα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία, μια καταπληκτική παράσταση, με φόντο τον Λόρκα... μέσα σε ένα άνυδρο Ισπανικό Χωριό, ένα δράμα που εκτυλλίσεται στο Σπίτι της Μπερνάντα.

Η λαική ψυχή της Ανδαλουσιανής Γης...
Τα έσοδα θα διατεθούν για φιλανθρωπικό σκοπό.

Σακουρά, Κοκορό

Ο Νίκος Καζαντζάκης είχε πει:

Ξεκίνησα το ταξίδι μου στην Ιαπωνία ξέροντας μόνο δύο λέξεις.

Το άνθος κερασιάς, που λέγεται Σακουρά και την καρδιά, που λέγεται στα ιαπωνικά Κοκορό.

Για αρχή, ίσως αρκούν.

Θεωρητικά τα άνθη κερασιάς και η καρδιά είναι τόποι που ανθεί ο έρωτας. Τα πρώτα ρίχνουν τις σκιές τους πάνω στους ερωτευμένους και το άρωμά τους στα μονοπάτια τους. Η καρδιά είναι το παν.Κυριολεκτικά και αλληγορικά, εκεί ξεκινά η αγάπη και τα συναισθήματα. Εκεί τελειώνει, σαν ο παλμογράφος δείξει ευθεία γραμμή.

Στους θρύλους του κόσμου, λαοί του κόσμου. Εκφάνσεις και εκφράσεις έρωτα και ερωτισμού. Τέχνη λέξεων και αρώματα. Στην Ιαπωνία μάλιστα οι κερασιές ανθίζουν υπέροχα. Σαν τις δικές μας επαναστάτριες αμυγδαλιές. Μόνο που φέτος οι άνθρωποι εκεί δεν θα ερωτευτούν, κι αν ερωτευτούν δεν θα το δείξουν. Οι τραγωδίες ξεπερνούν τον έρωτα. Μετά όμως, η μαγική του συνταγή, τις ξεπερνά, σαν τον χρόνο τον αέναο, που γιατρεύει.
Σε άλλες μεριές και θωριές του κόσμου, άλλοι άνθρωποι πολεμούν, άλλοι χάνουν πατρίδες, άλλοι ανθίζουν σαν λουλούδια και άλλοι σιωπούν βουβά.Κι άλλοι πολλοί, μιλούν για οικονομική κρίση.Ζουν εντός της.Την πολεμούν.Την αντιμετωπίζουν ή λυγίζουν.

Στις θωριές αυτές τις τελευταίες, επικρατεί γκρίνια και μιζέρια. Λέξεις χωρίς αξία πανανθρώπινη. Λέξεις που δεν μας αρμόζουν. Σαν πλαστά τιμολόγια που οδηγούν σε ανθρώπινα ρήγματα.

Ο δικός μας γαλάζιος πλανήτης νοσεί.

Θυμωμένα σύννεφα, μελλοντικές βροχές που θα ξεσπάσουν, φλέβες ανορυγμένης γης, άνθρωποι σε αέναη κίνηση.

Από ψηλά ωστόσο, η θέα είναι διαφορετική. Επιτεύγματα, ομορφιά, χρώματα, θαύματα...που γεννούν ελπίδα, έρωτα, γένεση και φως.

Το βέλος ενός μικρού συμβολικού Θεού, ανθίσταται και αποζημιώνει.

Ενεργοποιεί τα μόριά μας, να επιζήσουμε, να γελάσουμε, να αφουγκραστούμε τη ζωή σε κάθε της έκφραση. Να χτυπά η καρδιά δυνατά, ασταμάτητα, ακούραστα.

Ο λόγος να πραγματώνεται ως διάλογος

Η επιβίωση να καθορίζεται από τη συμβίωση

Η κοινωνία με την επικοινωνία

Ο άνθρωπος με την ανθρωπιά

Κλείστε τα μάτια και δείτε... εικόνες για ανάσες, συναισθήματα και θάλασσες. Εικόνες ζωής ανεξίτηλες.

Ευτυχία και λάμψη σε κάθε ηλικία στην οποία βρισκόμαστε, προσωπικές στιγμές έντονες και πάθος, κρασί και μυρωδιές, ταξίδια, αγέρηδες και αστέρια, στη στέγη του πλανήτη, όλοι εμείς,

ένας κόσμος εκθαμβωτικός που όμως πέφτει...

Και όταν πέφτουμε, πρέπει να μάθουμε να σηκωνόμαστε

Από τον έρωτα αντλούμε όλες μας τις δυνάμεις

Παραδόξως όμως, εκεί εναποθέτουμε και όλες μας τις αδυναμίες

Κλείνω με τον προφητικό Α.Σικελιανό

Γιατί δεν είπα: «εδώ η ζωή αρχίζει, εδώ τελειώνει...»

μα «αν είν' η μέρα βροχερή, σέρνει πιο πλούσιο φως...

μα κι ο σεισμός βαθύτερη τη χτίση θεμελιώνει,

τι ο ζωντανός παλμός της γης που πλάθει είναι κρυφός...»

νά που, ό,τι στάθη εφήμερο, σα σύγνεφο αναλιώνει,

νά που ο μέγας Θάνατος μου γίνηκε αδερφός!...



Οι άνθρωποι θα ερωτεύονται...

MK-K στο περιοδικό Κ του Καλαμαρί

Πατριαρχική Σχολή Αλεξάνδρειας

Την  26η Μαΐου ε.ε. στην Ιερά Πατριαρχική Μονή του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου Αλεξανδρείας, η ΑΘΜ ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’ προεξήρχε της τελετής απονομής των πτυχίων των αποφοίτων αφρικανών σπουδαστών της Πατριαρχικής Σχολής "Αγιος Αθανάσιος" για τον ακαδημαϊκό κύκλο 2009-2011.

Η τελετή ξεκίνησε με εκκλησιαστικούς ύμνους που με περισσή δεξιότητα απέδωσαν οι απόφοιτοι. Ακολούθως ο Μακαριώτατος πήρε το λόγο, εξαίροντας τον καταρτισμό ανθρώπινου δυναμικού και μάλιστα με ειδικά προσόντα ως όρο απαραίτητο προκειμένου η Αγιωτάτη Εκκλησία του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου, να ανταποκριθεί στις αυξημένες ποιμαντικές και ανθρωπιστικές ανάγκες της αφρικανικής ηπείρου.

Στους αποφοίτους της Σχολής απηύθυνε συμβουλές και υποθήκες πατρικές, αλλά και επαίνους για τη φιλότιμη προσπάθεια τους. Τους ζήτησε να φανούν αντάξιοι της υψηλής ευθύνης που εμπερικλείει η ιεραποστολική διακονία και τους διαβεβαίωσε ότι θα βρίσκεται πάντοτε στο πλευρό τους, πατέρας και σταθερός συμπαραστάτης στον επίμοχθο αγώνα τους. Τους παρότρυνε να εφαρμόσουν στην πράξη την ευαγγελική περικοπή "πορευθέντες εις τόν κόσμο άπαντα, κηρύξατε τό ευαγγέλιον πάση τη κτίσει", ενώ τους κάλεσε, επιστρέφοντας στις πατρίδες τους, να μη λησμονήσουν ότι η καρδιά της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αφρικής χτυπά στο Ιερό Κέντρο της Αλεξάνδρειας, στο παλαίφατο Πατριαρχείο.

Ο Μακαριώτατος επεφύλαξε ξεχωριστό έπαινο προς τον Σχολάρχη, τον Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Νάρκισσο Γκάμο, τον Ηγούμενο της Μονής του Αγίου Σάββα, τον Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Μελέτιο Κούμανη και το διδακτικό προσωπικό της Πατριαρχικής Σχολής για τον καταβληθέντα κόπο και τον θερμουργό ζήλο με τον οποίο συνέδραμαν τους αποφοίτους στην εκπλήρωση των εκπαιδευτικών τους στόχων.

Εξ αυτής της αφορμής η ΑΘΜ εξέφρασε ευγνώμονες ευχαριστίες, διά του τιμώντος την εκδήλωση Εντιμ. Γενικού Προξένου της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια κ. Γεωργίου Διακοφωτάκη, προς την Ελληνική Πολιτεία και ιδιαιτέρως προς το Υπουργείο Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων για την πολύτιμη συμβολή τους στην εύρρυθμη λειτουργία της Σχολής.

Επιπροσθέτως, ευχαρίστησε το ευσεβές ποίμνιο για τη στοργή που επέδειξε προς τον υπό της Πατρι αρχικής Σχολής εκπροσωπούμενο υψηλό προορισμό και την αγάπη του προς τους οικοτρόφους σπουδαστές της, η οποία συχνά εκφράστηκε διά προσφορών εκ του περισσεύματος ή του υστερήματος του.

Μετά την απονομή των πτυχίων ακολούθησε εόρτια δεξίωση, ενώ επίσημο γεύμα παρατέθηκε προς τιμήν των αποφοίτων στην τράπεζα της Μονής.

Θαλασσινές Ιστορίες..

...Ο γλάρος Ιωνάθαν πέρασε όλη την υπόλοιπη ζωή του μόνος αλλά πέταξε πολύ μακριά, πέρα κι από τους Μακρινούς Βράχους.

Η μεγάλη του θλίψη δεν οφειλόταν τόσο στη μοναξιά όσο στο ότι οι άλλοι γλάροι δε θέλησαν να πιστέψουν στο μεγαλείο της πτήσης που τους περίμενε.

Είχαν αρνηθεί να ανοίξουν τα μάτια τους και να δουν.
Εκείνος πάλι, κάθε μέρα, μάθαινε και πιο πολλά.

Έμαθε να κοιμάται στον αέρα και χαράζοντας μια νυκτερινή πορεία δια μέσου του θαλασσινού ανέμου, κάλυπτε εκατό μίλια από το ηλιοβασίλεμα μέχρι το χάραμα.
Θα αρχίσεις να πλησιάζεις τον παράδεισο, Ιωνάθαν, τη στιγμή πού θα πλησιάσεις την τέλεια ταχύτητα.Κι αυτό δεν σημαίνει να πετάς χίλια μίλια την ώρα ή ένα εκατομμύριο ή να πετάς με την ταχύτητα του φωτός.

Γιατί ο κάθε αριθμός είναι ένα όριο και η τελειότητα δέν έχει όρια.

Μπορούμε να μάθουμε να είμαστε ελεύθεροι. Να μάθουμε να πετάμε...

Ιωνάθαν, Ρ.Μπαχ

Εκδηλώσεις, Βιβλίο, Ποίηση, Λογοτεχνία

Αναγόρευση του Ντίνου Χριστιανόπουλου σε επίτιμο διδάκτορα (01/06/2011)

Αναγόρευση του λογοτέχνη, κριτικού, βιβλιογράφου και εκδότη Ντίνου Χριστιανόπουλου σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Η αναγόρευση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 1η Ιουνίου 2011 (ώρα 11 π.μ.), στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής.

Εκδήλωση για τον Καζαντζάκη στο Βουκουρέστι

Εκδήλωση για τον Νίκο Καζαντζάκη διοργάνωσαν στο Βουκουρέστι η "Διεθνής Εταιρεία Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη" και ο εκδοτικός οίκος "Ομόνοια", στην έδρα της Ένωσης Ελλήνων Ρουμανίας.

Διάλεξη του Ανδρέα Γ. Λίτου: "Γιάννης Ρίτσος. Οι παραδοσιακές χριστιανικές καταβολές στην ποίησή του" (30/05/2011)

Η Εταιρεία Συγγραφέων Βορείου Ελλάδος σας προσκαλεί στη διάλεξη του Δρ Ανδρέα Γ. Λίτου με θέμα: "Γιάννης Ρίτσος. Οι παραδοσιακές χριστιανικές καταβολές στην ποίησή του" που θα γίνει τη Δευτέρα 30 Μαΐου 2011, στις 7.30μ.μ., στην αίθουσα της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης, οδός Βενιζέλου 30, 3ος όροφος.

Δι-ημερίδα: "Γλώσσα, γραμματισμός και λογοτεχνία σε σχολικά και εξωσχολικά πλαίσια" (27-28/05/2011)

Δι-ημερίδα με θέμα "Γλώσσα, γραμματισμός και λογοτεχνία σε σχολικά και εξωσχολικά πλαίσια" διοργανώνεται στην Παιδαγωγική Σχολή του Α.Π.Θ. από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης ( Π.Τ.Δ.Ε.) -Κατεύθυνση της Διδακτικής της Γλώσσας. H Δι-ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 27 Μαΐου 2011 και ώρα 17.00 και το Σάββατο 28 Μαΐου 2011 και ώρα 9.15, στον Πύργο της Παιδαγωγικής Σχολής στο Α.Π.Θ.

Αφιέρωμα για τα 60 χρόνια από το θάνατο του Γ. Ξενόπουλου

Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού Παιδείας και Τουρισμού και η Διεύθυνση Βιβλιοθηκών του Δήμου Θεσσαλονίκης τιμούν τα 60 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου μας λογοτέχνη Γρηγόριου Ξενόπουλου. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την κινητή Έκθεση του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου θα φιλοξενηθεί στις Περιφερειακές Βιβλιοθήκες του Δήμου μας.

Διαλέξεις της Μ. Σπυροπούλου-Θεοδωρίδου για τον Παπαδιαμάντη (30/05/2011 & 06/06/2011)

Εκατό χρόνια από το θάνατο του  διηγηματογράφου, η φιλόλογος Μ. Σπυροπούλου-Θεοδωρίδου παρουσιάζει σε δύο διαλέξεις στοιχεία για την προσωπικότητα και το έργο του "'Αγιου των Ελληνικών Γραμμάτων". Οι διαλέξεις θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 30 Μαίου και τη Δευτέρα 6 Ιουνίου (ώρα 7 μ.μ.), στη Βορέειο Δημοτική Βιβλιοθήκη Αμαρουσίου (Στέφανου Δραγούµη 30 και Μιλτιάδου, Μαρούσι).

Διάλεξη του Στ. Ροζάνη: Υπερρεαλισμός: ο απόγονος του Ρομαντισμού (30/05/2011)

Διάλεξη του ποιητή και δοκιμιογράφου Στ. Ροζάνη στο πλαίσιο του σεμιναρίου του για την επιρροή του ρομαντικού κινήματος στη σύγχρονη τέχνη. Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Φρυσίρα (Μονής Αστερίου 3, Πλάκα), τη Δευτέρα 30 Μαίου (7-8.30 μ.μ.).

Συζήτηση για τα βιβλία του Νίκου Καρακάση & το ψηφιακό βιβλίο στη λογοτεχνία (30/05/2011)

Ο συγγραφέας των βιβλίων «Βασιλιάς Ίκελος» και του free ebook «H σιωπή της πόλης» συνομιλεί για τα έργα του και την πραγματικότητα του ψηφιακού βιβλίου στη λογοτεχνία με τους Γ. Γλυκοφρύδη (συγγραφέας), Γ. Πλιώτας (υπεύθυνος των Βορειοδυτικών Εκδόσεων) και Λ. Tσιάβου (φιλόλογος). Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, 30 Μαίου 2011 (ώρα 7.30 μ.μ.), στο Floral (Θεμιστοκλέους 80, Πλατεία Εξαρχείων).

30ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (03-19/06/2011)

Το φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί στην ιστορική παραλία του Λευκού Πύργου από τις 3 έως τις 19 Ιουνίου 2011 με τη συμμετοχή εκδοτών απ΄ όλη την Ελλάδα. Η διοργάνωση γίνεται από το Σύνδεσμο Εκδοτών Βόρειας Ελλάδας και το Κέντρο Πολιτισμού και Βιβλίου Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σε συνεργασία με το Δήμο Θεσσαλονίκης, και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Η φετινή επετειακή διοργάνωση, είναι αφιερωμένη στον άγιο των ελληνικών γραμμάτων Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και στον λογοτέχνη Κώστα Βάρναλη.

Προκήρυξη θέσεων μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών

Η Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. αποφάσισε την προκήρυξη σαράντα οκτώ (48) θέσεων μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών για το πανεπιστημιακό έτος 2011-2012.

ΠΥΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Αποτυπωμένος Χρόνος

Το κυνήγι στα Δάση του Κρέσπο, η προσάραξη στον πορθμό του Τορρές, το Κοραλλένιο Κοιμητήρι, τα Μαργαριτοφόρα Δάση της Κευλάνης, τα Αραβικά Τούνελ, τα ηφαίστεια της Σαντορίνης, τα εκατομμύρια του όρμου του Βίγκο,η Ατλαντίδα.

Καμιά φορά αξίζει να δίνεις τη μάχη ακόμα και για να χάσεις.
Είναι μια δύναμη που δίνει η Ένωση. Την αντίφαση, τον Πόλεμο τη Συνενοχή.

Truth, does not bring back the dead. But it allows their voices to be heard.

Τα φεγγάρια που παλιώνουν τα τσακίζουμε και τα κάνουμε αστέρια.

Is she dead? She is what you would have her. She had a heart of a lion.

Θα έπρεπε να ζωγραφίζουμε ακόμα και τις μυρωδιές.

Ο μύθος λέει για κάποιο πουλί που αφήνει τη φωλιά του και ψάχνει για ένα
σουβλερό αγκάθι και δεν ησυχάζει αν δεν το βρει.Κι όταν το βρίσκει, καρφώνεται επάνω του
χωρίς να έχει επίγνωση του επερχόμενου θανάτου.
Και πεθαίνοντας μέσα από την ίδια του την αγωνία, προσπαθεί με το κελάηδημά του να ξεπεράσει τον κορυδαλλό και το αηδόνι.

Ένας ύμνος Θεσπέσιος με τίμημα την ίδια του τη ζωή. Και ο Θεός χαμογελά στους Ουρανούς Του.
Εμείς όμως, όταν μπήγουμε στα στήθια μας τα αγκάθια μας, ξέρουμε.Καταλαβαίνουμε. Και συνεχίζουμε ωστόσο πάντα να το κάνουμε.

Γιατί το Άριστο, αποχτιέται μόνο με μεγάλο πόνο.
Ή τουλάχιστον, έτσι λέει ο μύθος.

Thorn Birds
M.

Καθρέφτες...

Eduardo Galeano (1940)
«ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ» (Εκδ. Πάπυρος, μετάφρ. Ι.Κανσή, σελ.373) 2009

Το στυλ του Γκαλεάνο είναι σαφές και ευδιάκριτο. Μικρά κεφάλαια (βινιέτες) από μία παράγραφο, έως μιάμιση σελίδα το πολύ. Ιστορίες (πάνω από 500), που καλύπτουν την πορεία του ανθρώπινου είδους, εστιάζοντας σε κάποια συγκεκριμένα επεισόδια, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στον αποκαλούμενο 3ο κόσμο (Αφρική, Ασία, Λατινική Αμερική). Σχεδόν από την πρώτη σελίδα, προϊδεάζει τον αναγνώστη γι’αυτό που θα επακολουθήσει:

« Χαρμόσυνη οδοιπορία

Ήταν ο Αδάμ και η Εύα μαύροι;
Το ανθρώπινο ταξίδι πάνω στη γη άρχισε στην Αφρική. Από εκεί ξεκίνησαν να κατακτήσουν τον πλανήτη οι πρόγονοί μας. Διαφορετικοί δρόμοι δημιούργησαν διαφορετικούς προορισμούς, και ο ήλιος ανέλαβε να μοιράσει τα χρώματα.
Τώρα οι γυναίκες και οι άντρες, το ουράνιο τόξο της γης, είμαστε περισσότερα χρώματα απ’ότι το ίδιο το ουράνιο τόξο. Όμως είμαστε όλοι Αφρικανοί μετανάστες...
Οι θέσεις του Γκαλεάνο δεν κρύβονται. Ο λόγος ανήκει στους απόκληρους, στους παρίες, στους καταπιεσμένους. Ο συγγραφέας δεν ακολουθεί παρά μόνο μια σχετική χρονολογική σειρά...
Τα πρόσωπα του Πεσόα

Ήταν ένας, πολλοί, όλοι, κανένας.
Ο μελαγχολικός γραφειοκράτης Φερνάντο Πεσόα, αιχμάλωτος του ρολογιού, που έγραφε στη μοναξιά του ερωτικά γράμματα που δεν έστελνε ποτέ, είχε ένα τρελλοκομείο μέσα του...

Ο Γκαλεάνο επιτυγχάνει εκεί ακριβώς που οι περισσότεροι ακτιβιστές συγγραφείς την πατάνε μεγαλοπρεπώς. Το ύφος του παρά την μαχητικότητά του παραμένει ήρεμο και λυρικό. Δεν προσπαθεί να επιβάλλει την άποψή του στον αναγνώστη, απλά του θυμίζει σχολιάζοντας τα γεγονότα. Τονίζει εκεί που κάποιος άλλος ηθελημένα ή μη προσπερνάει. Με τον τρόπο του υπενθυμίζει στον αναγνώστη αλλά και στους συναδέλφους του ότι ο συγγραφέας πρέπει να ευαισθητοποιείται και να αφυπνίζει, να βρίσκει τρόπους έκφρασης που να αγγίζουν τον καθένα.
Οι «ΚΑΘΡΕΦΤΕΣ» είναι ένα βιβλίο για το οποίο λίγα πράγματα μπορείς να πεις ή να γράψεις – απλά να το διαβάσεις πρέπει και, να σκεφτείς…

«Τείχη

Το τείχος του Βερολίνου ήταν καθημερινή είδηση. Από το πρωί ως το βράδυ διαβάζαμε, βλέπαμε, ακούγαμε: το Τείχος της Ντροπής, το Τείχος του Αίσχους, το Σιδηρούν Παραπέτασμα…
Τελικά εκείνο το τείχος, που έπρεπε να πέσει, έπεσε. Όμως ξεφύτρωσαν νέα τείχη, και συνεχίζουν να ξεφυτρώνουν παντού στον κόσμο. Παρότι μεγαλύτερα από του Βερολίνου, δεν μιλούν καθόλου γι’αυτά, ή μιλούν ελάχιστα...
Γιατί άραγε υπάρχουν τείχη που κραυγάζουν και τείχη απολύτως βουβά;»

http://librofilo.blogspot.com/

Ακυβέρνητες Πολιτείες

"Η Ιστορία πλάθει τον εαυτό της με τέτοιο τρόπο, ώστε το τελικό αποτέλεσμα ξεπηδάει πάντα μέσα από συγκρούσεις πολλών ατομικών θελήσεων, που καθεμιά τους πάλι έγινε ό,τι είναι χάρη σε πάμπολλες ειδικές συνθήκες ζωής... Γιατί εκείνο που θέλει το κάθε άτομο εμποδίζεται από καθένα απ' όλα τα άλλα, και ό,τι προκύπτει είναι κάτι που δεν το θέλησε κανείς".
Φ. Ένγκελς

Από την Ιερουσαλήμ της Λέσχης και το Κάιρο της Αριάγνης περνάμε τώρα στην Αλεξάνδρεια της Νυχτερίδας. Αν το Κάιρο ήταν ένας, από τους πρωταγωνιστές του δεύτερου τόμου, η Αλεξάνδρεια είναι ο κύριος πρωταγωνιστής της Νυχτερίδας. Ο Τσίρκας καταφέρνει να μας ζωντανέψει όχι μόνο την πόλη του 1943-44 αλλά και την πόλη του 1882, του 1892-1911, του 1924... Η κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια ταξιδεύει στον χρόνο και μεις οι αναγνώστες τριγυρνάμε με το τραμ στο Ράμλι, στην Κορνίς, στην πλαζ, στο λιμάνι και στο σταθμό. Η αίσθηση της πόλης είναι τόσο απτή, που όσο διαβάζεις το βιβλίο νιώθεις ότι ζεις μέσα της. Μπορούμε να μιλάμε για την Αλεξάνδρεια του Τσίρκα, όπως μιλάμε για το Δουβλίνο του Τζόυς, την Τεργέστη του Σβέβο, την Νέα Υόρκη του Όστερ, την Αβάνα του Καμπρέρα και την Ισταμπούλ του Παμούκ.


"...Πώς θα έκανα για να σμίξουν τα γεγονότα του 1892-1911 που διηγείται η μάνα της Τζούλιας, με τις αναμνήσεις του Παράσχου από το καλοκαίρι του 1924 και τα δυο αυτά με την πραγματικότητα του 1944; Ήταν και οι αναμνήσεις του Αντουάνου από τα γεγονότα του 1882. Τρεις παραπόταμοι που σμίγουν σ' ένα μεγάλο Δέλτα, την Αλεξάνδρεια των προγόνων, και αντιστικτικά η Ελλάδα, ο πόλεμος, η Ευρώπη, ο κόσμος".

Η παραπάνω καταγραφή από το ημερολόγιο του Τσίρκα δείχνει το δύσκολο πρόβλημα της οργάνωσης του χρόνου που είχε να λύσει στη Νυχτερίδα...

"Υγρός, όλος σφρίγος φυσούσε ο μαΐστρος. Έγδερνε την ποδιά της πολυκατοικίας και σκαρφάλωνε μεμιάς τα οκτώ πατώματα. Στην ταράτσα τράνταζε τη φανταχτερή ταμπέλα, VILLA PROTEUS, να την ξεκολλήσει, κι ύστερα την καβαλίκευε και τραβούσε σφυρίζοντας για τα κοιμητήρια, τις λαϊκές συνοικίες, τους κήπους, το κανάλι, τις αλυκές. Το φθινοπωρινό φεγγάρι έβγαινε πίσω από τα σύννεφα που φεύγαν γρήγορα, φώτιζε μακριά τις στριμωγμένες πολυκατοικίες του Ανατολικού Λιμένα ή, πιο εκεί, το φρούριο της νήσου Φάρος, κι ύστερα κρυβόταν παραδίνοντας την πόλη στη συσκότιση της πολεμικής νύχτας. Στην παραλιακή Κορνίς γλιστρούσαν κάθε τόσο καμιόνια με σβησμένους φάρους. Τα ξεφωνητά των φαντάρων ακούονταν χαρούμενα ή αγαναχτισμένα όταν τους περεχούσε το κύμα".

Οι ήρωες της Νυχτερίδας ζουν συγχρόνως στο παρόν και στο παρελθόν, που βαραίνει αποφασιστικά πάνω τους και καθορίζει την πορεία τους. Ένα παρελθόν που παρεμβαίνοντας στο παρόν δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα. Η περιπέτεια του ελληνισμού και του παροικισμού τον 19ο αιώνα, η εξέγερση του Οράμπι πασά και ο βομβαρδισμός της Αλεξάνδρειας από τους Εγγλέζους το 1882, η αλεξανδρινή "μπελ-επόκ", ο μεσοπόλεμος του σκληρού αποικιακού ζυγού ή ο μεσοπόλεμος "του χλωρού παραδείσου των παιδικών ερώτων" του Παράσχου, το κίνημα του Απρίλη του 1944 με την άτυχη έκβασή του και την αποκήρυξή του, ακόμη κι από την ελληνική Αριστερά... Μια Ιστορία που σαν τον Πρωτέα μεταμορφώνεται συνεχώς, ξεφεύγοντας έτσι απ' όσους επιζητούν να την δαμάσουν. Πόσο μπορούν να επηρεάσουν την Ιστορία άτομα σαν τον Σιμωνίδη, το Ανθρωπάκι, τον Φάνη, τον Παντελή, τον Γαρέλα; Η θέληση του καθενός συγκρούεται με τις ατομικές θελήσεις των άλλων στην προσπάθειά τους να την διαμορφώσουν και αυτό που προκύπτει, μπορεί να είναι ένα τέρας, που κανένας δεν το θέλησε. Ο επίλογος του Μάη του '44 αλλά και του Ιούνη του '54 βρίσκει άλλους νεκρούς κι άλλους ζωντανούς και κυνηγημένους...

"Άλλοι τους άκρως ζωντανοί, κι άλλοι τους κοιμισμένοι
Σα νυχτερίδες κρέμονται σ' έναν κόσμο μ' ανεστραμμένες αξίες".

Louis MacNeice

Η Νυχτερίδα
Στρατής Τσίρκας, εκδ. Κέδρος (2005), επιμ. Χ. Προκοπάκη.

Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας

Λόρκα: Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας

Ένα από τα ποιήματα του θεατρικού έργου του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, που έχει ως θέμα τον χαμό ενός ταυρομάχου από την Ανδαλουσία σε μια ταυρομαχία στη Σεβίλλη, σε μετάφραση - απόδοση Νίκου Γκάτσου.

Το έργο έχει αποδοθεί και στα ελληνικά σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου σε μορφή καντάτας.

Το Σκόρπιο Αίμα

Σκαλί-σκαλί πάει ο Ιγνάθιο
το θάνατό του φορτωμένος.
Γύρευε να 'βρει την αυγή
μα πουθενά η αυγή δεν ήταν.
Γυρεύει τη σωστή θωριά του
και τ' όνειρό του αλλάζει δρόμο.
Γύρευε τ' όμορφο κορμί του
και βρήκε το χυμένο του αίμα.

Στιγμή δεν έκλεισε τα μάτια
που είδε τα κέρατα κοντά του,
όμως οι τρομερές μανάδες
ανασηκώσαν το κεφάλι.
Κι από το βοσκοτόπια πέρα
ήρθ' ένα μυστικό τραγούδι
που αγελαδάρηδες ομίχλης
τραγούδαγαν σε ουράνιους ταύρους.

Δεν είχε άρχοντα η Σεβίλλια
μπροστά του για να παραβγεί
ούτε σπαθί σαν το σπαθί του
ούτε καρδιά να 'ν' τόσο αληθινή.
Σαν ποταμός από λιοντάρια
η ξακουσμένη του αντρειοσύνη,
και σαν σε πέτρα σκαλισμένη
η στοχασιά του η μετρημένη.

Τώρα για πάντα πια κοιμάται.
Τώρα τα μούσκλια και τα χόρτα
με δάχτυλα που δε λαθεύουν
το άνθος ανοίγουν του μυαλού του.
Και το τραγουδιστό του αίμα
κυλάει σε βάλτους και λιβάδια,
γλιστράει στο σύγκρυο των κεράτων,
άψυχο στέκει στην ομίχλη,
σε βουβαλιών σκοντάφτει πόδια,
σα μια πλατιά, μια λυπημένη,
μια σκοτεινή γλώσσα, ώσπου τέλμα
να γίνει από αγωνία, πλάι
στον Γουαδαλκιβίρ των άστρων.

49 Λέξεις

Τηλεφώνημα από Αρκτικό Κύκλο. Καλός καιρός.
Λαμπερός Ήλιος. Αιώνιο Χιόνι.
Πίνουν Καφέ. Η ανάσα διαγράφεται ως Ολόγραμμα
στον Ορίζοντα.Μετρούν τις λέξεις. 49 για τον Πάγο.

1. θαλάσσιος πάγος: siku
2. μεγάλες εκτάσεις με πάγο σε κίνηση: sikursuit
3. νεόδμητος πάγος: sikuliaq/sikurlaaq
4. λεπτός πάγος: sikuaq
5. αποσυντεθειμένος πάγος ο οποίος επιπλέει:
sikurluk
6. παγόβουνο: iluliaq
7. πάγος από φρέσκο νερό: nilak
8. σώματα πάγου στην παραλία: issinnirit.
9. παγετώνας: sirmiq
10. χιόνι το οποίο το έχει παρασύρει ο αέρας στην
πόρτα του σπιτιού: Sullarniq
11. πάγος επικαλυμμένος με πάχνη:
qaqurnak/kanirniq/kaniq
12. παγετός σε εσωτερική επιφάνεια, π.χ. στο
παράθυρο: iluq
13. παγωμένη ομίχλη: pujurak/pujuq kanirnartuq
14. χαλάζι: nataqqurnat
15. Χιόνι στο έδαφος (κοντά στο περιλαμβάνον
χιόνι):Aput
16. λασπόχιονο: Aput masannartuq
17. χιόνι στο αέρα που πέφτει: Qaniit
18. πυκνός αέρας με χιόνι: Nittaalaq
19. σκληροί κόκκοι χιονιού: Nittaalaaqqat
20. ελαφριά μάζα χιονιού που πέφτει: qanipalaat
21. Πρόσφατα πεσμένο χιόνι: Apirlaat
22. στεγνοί κρύσταλλοι χιονιού, σαν σκόνη ζάχαρης:
Pukak
23. χιονισμένος καιρός: Qannirsuq/nittaatsuq
24. χιονοθύελλα: Pirsuq/pirsirsursuaq
25. μεγάλος πάγος που επιπλέει: iluitsuq
26. Χιονοστιβάδα: Apusiniq
27. παγόβουνο που επιπλέει στη θάλασσα: puttaaq
28. ράχη πάγου σε παγετώνα: maniillat/ingunirit
29. κινούμενο σώμα πάγου: kassuq
30. πατημασιά στο χιόνι: qaannuq
31. παγάκι, παγοκρύσταλλος: kusugaq
32. πάγος στην ανοιχτή θάλασσα imarnirsaq/ammaniq
33. ρωγμή στο θαλάσσιο πάγο: quppaq
34. μισολιωμένο, σαθρό χιόνι στη θάλασσα: qinuq
35. Υγρό χιόνι που πέφτει: Imalik
36. ρυάκια που δημιουργούνται στο
σαθρό/μισολιωμένο πάγο: aakkarniq
37. χιονισμένη έκταση, π.χ. χιονισμένο βουνό:
aputitaq
38. υγρό χιόνι πάνω στον πάγο: putsinniq/puvvinniq
39. Λεία επιφάνεια χιονιού: Μanirak
40. παλιός πάγος παγωμένος μέσα σε νέο πάγο: tuaq
41. νέος πάγος σχηματοποιημένος σε ρωγμές παλιού
πάγου: nutarniq
42. κομμάτια που επιπλέουν: naggutit
43. βαρύ χιόνι: Μangiggal/mangikaajaaq
44. μικρό κομμάτι πάγου που επιπλέει: masaaraq
45. πάγος που διογκώνεται πάνω σε μερικώς παγωμένα
ποτάμια: siirsinniq
46. σύγκρουση πάγων: tiggunnirit
47. κορυφή βουνού χωμένη στον πάγο της ενδοχώρας:
nunataq
48. αποβαλλόμενος όγκος πάγου, π.χ. από το τέλος
του παγόβουνου uukkarnit
49. η άκρη του θαλάσσιου πάγου: sinaaq

Ο Σαίξπηρ είναι ο Κανόνας...

Ενας Δυτικος Κανονας
Διαβαζοντας τον, τι μου μενει:

Ο Μποτομ στον Σαιξπηρ είναι ενας θριαμβος μελαγχολιας,
Ο Σαιλοκ ένα σκετο βασανο αμφισημιας και ο σερ Φάλσταφ, πρωτογενης και συνταρακτικος
……..
Συναγωνιζεται την Αλις στην υπερασπιση του βιου του ληστη

Μα Χαλ, δεν είναι κριμα να μοχθεις στην τεχνη οπου εταχθης.………
Ο Δαντης, στο εσχατο αμεταβλητο μεσα μας και ο Σαιξπηρ, στη μεγαλοσυνη του, στη μεταστροφη του εαυτου
……….
Θετει τους ορους και τα ορια της Λογοτεχνιας
…………..
Λεγεται, πως βρισκουμε λεξεις μονο γιαυτα που εχουν απονεκρωθει μεσα στην καρδια μας και επομενως υπαρχει μια περιφρονηση στην πραξη της ομιλιας
………..

Είναι η Καλυβα του Μπαρμπα Θωμα πιο ειλικρινες κειμενο από τη θεια Κωμωδια ή ο Μεσημβρινος της Γουοκερ πιο ειλικρινης από το Ουρανιο Τοξο της Βαρυτητας;
………
Ο Δαντης είναι τοσο ισχυρος, με συνθλιβει
………
και ο Μπορχες επαναφερει τη Βεατρικη στις απαρχες της
……….
Θεσπιζω το δικο μου οραμα αιωνιοτητας
…….
Μικρος μελαχρινος δαιμονας, η Αιμιλια Βιβιανι
……….
Το να γραψεις την Κωμωδια είναι σα να βαζεις πλωρη για αχαρτογραφητες θαλασσες
………….
Μου αρεζαν παντα τα κοσμικα ταξιδια σε τοπους οπου συνωστιζονται οι νεκροι
…….
Le Roman de la Rose
……….
Μπροστα στον Δον Κιχωτη, δεν συνθλιβομαι, ενισχυομαι
……….
Θερβαντικη η επιδραση στον Μπομπι Ντικ και απολυτως φυσικη
……..
Παιρνει τους ανεμομυλους για γιγαντες και το κουκλοθεατρο για πραγματικοτητα
……..
ο Δον Κιχωτης και ο Σαντσο
οι μεγαλυτεροι λογοτεχνικοι χαρακτηρες του Κανονα
Σοφία και Τρέλλα
…………
δεν πεθαινεις επειδη εισαι αρρωστος , αλλα επειδη εισαι ζωντανος
Σε σκοτωνει θαυμασια διχως μαλιστα τη συνδρομη καποιας αρρωστιας
……….
Στον Μολιερο συναντω προσωπα με εμμονες, αλλα όχι καρικατουρες
………..
Ο Μισανθρωπος είναι τρομακτικα ζωντανος, και ο Ταρτουφος ενας τελειος υποκριτης
……….
Ο Αμλετ φλερταρει παθητικα με τον θανατο
Ο Αλσεστ δραπετευει στην απολυτη μοναξια
………….
Σαιξπηρικος ο Σατανας του Μιλτον
…………….
Ο Εωσφορος, αγγελος της αυγης και γιος της πρωιας , ηγετης των αστεριων που θα κατακρημνιστούν
…………
Δεσποτικος ο λογος του Οθελλου

Αφηστε τα αστραφτερα σας ξιφη μην τα σκουριασει η δροσια..
……….
Ο δυστυχος ο Σατανας μονο να προσβαλλει μπορει τον θεο
Όχι να τον καταστρεψει
……………..
Ελιοτ Μπεκετ και Τζονσον
……….
Να εισαι απολυτος στον Θανατο
…….
Ο Αχιλλεας, ο καλυτερος των Ελληνων, είναι ένα παιδι
Τα αισθηματα, η διανοια, οι αισθησεις του, δεν ενοποιούνται
……….
Με εκπλησσει ο Μεφιστοφελης, στο τελος του εργου, να μάχεται εναντια στις πλημμυριδες των ροδων, που τον εμποδιζουν να αρπαξει την ψυχη που του εταξε ο Φαουστ
…………
Δυστυχε παλιοδιαολε, λεμε μεσα μας
………
η Αγρυπνια του Φινεγκαν μεγας λογοτεχνικος λευκος ελεφαντας οσο και ο Φαουστ, εχει πολύ χιουμορ όταν μαθεις να το διαβαζεις
………………..
Ξεδιαντροπες Σφιγγες, Αναισχυντοι Γυπες και Τελειοτεροι Αγγελοι
………….
Κι ο Ανθρωπος πιο παρατολμος απ όλα
……….
Να κινεισαι όπως και η θαλασσα
Να δεχεσαι τη ζωη χωρις τον ατομικο θανατο που βαραινει τους ανθρωπους
………..
όταν η μαγεια της αγαπης τελειωσει, βαλτε τους ναυτες πισω στη γη
……………..
Μοντεβερντι, Μπαχ, Στραβινσκι
………
Τα μεσανυχτα είναι η στιγμη της επιφανειας
………..
και η πανουργια του Γκορκι για τον Τολστοι
……….
Η αγαπη και η πιστη απαιτουν τολμη
……….
Το εμβλημα του Χατζη Μουρατ, ένα ολανθιστο κατακοκκινο γαιδουραγκαθο, αυτό που λεμε ταταρο
……………
φανταστικα τα ταξιδια στη χωρα των Τρολ
……………
Ιψεν
Ανθρωπε να εισαι αληθινος στον εαυτο σου
…………
Δαιμονα, να αρκεστεις στον εαυτο σου
…………..
Οι πιο αληθινοι παραδεισοι είναι εκεινοι που εχουμε χασει
………………………………
………………
 

Λευκοί Αμμόλοφοι...στον Αμαζόνιο

Με θέμα τη Λατινική Αμερική, μέσα από την οπτική γωνία που προσφέρει ένα αεροσκάφος, η συλλογή του φωτογράφου Ρόμπερτ Μπ. Χάας καλύπτει ένα εντυπωσιακό εύρος τοπίων -από τον Πορθμό του Μαγγελάνου μέχρι τη Χερσόνησο του Πουκατάν και από τα παράλια της Βραζιλίας στον Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι τη Λευκή Οροσειρά του δυτικού Περού. Το συναρπαστικό αυτό βιβλίο περιλαμβάνει περισσότερες από 100 φωτογραφίες που εξυμνούν την αιώνια ομορφιά της Λατινικής Αμερικής.

Στηριζόμενος στις ανοιχτές πόρτες ελικοπτέρων και μικρών αεροσκαφών, ο Χάας κατάφερε να καταγράψει με το φωτογραφικό του φακό σχήματα και μοτίβα απέραντων εκτάσεων και άγριας φύσης, που φαντάζουν μοναδικά από ψηλά: το κατάφυτο μωσαϊκό ενός βαλτότοπου στο Εθνικό Πάρκο Λαγό Ιποά της Παραγουάης που αναδεικνύεται από την ύπαρξη μιας μοναχικής αγελάδας, τους στροβιλίζοντες παραπόταμους του ποταμού Καρενλεούφου της Αργεντινής, τους λευκούς αμμόλοφους στην έρημο Ίκα του Περού. Ο Χάας αποδεικνύει ότι η ομορφιά απαντάται εκεί που δεν το περιμένει κανείς. Από ψηλά, οι δεξαμενές επεξεργασίας λυμάτων της Μεντόσα, στην Αργεντινή, μοιάζουν με καλοφτιαγμένες κτιριακές εγκαταστάσεις, ενώ ένα ορυχείο λιθίου στην άκρη της ερήμου Ατακάμα στη Χιλή ομορφαίνει από τη συμμετρία των παράλληλα οργωμένων χωραφιών.

Όταν ο Χάας στρέφει τη ματιά του στο ανθρώπινο στοιχείο -όπως συνέβη με τους ψαράδες στα ιριδίζοντα αβαθή κοντά στη Φορταλέσα της Βραζιλίας-, το βασικό θέμα του ορθώνεται κόντρα σε περίπλοκα σχήματα τόσο του φυσικού όσο και του τεχνητού κόσμου. Η εκπληκτική ποικιλία των γεωγραφικών χαρακτηριστικών, καθένα από τα οποία παρουσιάζεται ως καμβάς αφηρημένης τέχνης, μας βοηθά να σχηματίσουμε μια ολοκληρωμένη άποψη για τα μεγαλοπρεπή τοπία της Λατινικής Αμερικής.

Τις φωτογραφίες του συνοδεύουν σύντομες σκέψεις που αφορούν την τέχνη της εναέριας φωτογράφισης, τους πειραματισμούς και όσα πέρασε στο επικό αυτό ταξίδι του. Αυτό που τράβηξε την προσοχή του, όπως ο Χάας λέει, "ήταν μια ήπειρος στην οποία κυριαρχούν οι Άνδεις, μια ογκώδης οροσειρά που διασχίζει ολόκληρη τη Νότια Αμερική, χωρίζοντας την ανατολή από τη δύση και φιλοξενώντας τις πηγές των μεγαλύτερων ποταμών της περιοχής". Παρουσιάζοντας αυτές τις εξαιρετικές εικόνες, η Μαρί Αράνα, η οποία έχει βραβευτεί με το National Book Award, γράφει για μια αποστολή της με τον Χάας: "Είδα τη γενέτειρα μου όπως θα ήθελαν να την είχαν δει οι προγονοί μου - όπως ακριβώς θα ήλπιζε να την είχε δει ένας σαμάνος υπό την επήρεια παραισθησιογόνων ουσιών". Οι φωτογραφίες του βιβλίου "Μέσα από τα μάτια του Κόνδορα" προκαλούν την ίδια πνευματική συγκίνηση και κόβουν την ανάσα.

Eκδότης: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη 
Συγγραφέας: Robert B. Haas
 

Χούμπολτ και Γκάους στην...Κορδιλλιέρα

Ντάνιελ Κέλμαν, Η μέτρηση του κόσμου,μετ. Κ. Κοσμάς
εκδ. Καστανιώτη

Τη μέτρηση, του κόσμου και του ανθρώπου, την έχουν αναλάβει στο κείμενό του δύο επιφανείς, πρωτοπόροι Γερμανοί επιστήμονες: ο «πρίγκιπας των μαθηματικών» Καρλ Φρίντριχ Γκάους και ο φυσιολόγος Αλεξάντερ φον Χούμπολτ. Η συνάντησή τους το 1828 με αφορμή ένα συνέδριο πυροδοτεί τη μηχανή του κειμένου, που παρακολουθεί τη διαφορετική και μαζί κοινή διαδρομή και πορεία τους, καθώς προσπαθούν να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τον κόσμο.

Ο Χούμπολτ εξερευνά ως γνωστόν την Αμερική, όπου μαζί με τον καταδικασμένο στη σκιά Αιμέ Μποπλάν εξορθολογίζουν, διορθώνουν και συμπληρώνουν την οιονεί μυθική γνώση των πρώτων θαλασσοπόρων και εξερευνητών για την ήπειρο. Αυτό σημαίνει ότι έρχονται αντιμέτωποι με κουνούπια–δολοφόνους, πιράνχας, κροκόδειλους, ανάλγητους Ιησουίτες, ανθρωποφάγες φυλές, αρρώστιες.

Σημαίνει επίσης πως ανακαλύπτουν σπάνια είδη πιθήκων, φυτών, ζώων, πουλιών που ζουν στο σκοτάδι, ότι κατεβαίνουν σε ηφαίστεια και ανεβαίνουν στην Κορδιλιέρα, ξαναφτιάχνουν τους χάρτες. Ο Φον Χούμπολτ ο νεότερος, βαρώνος, πλούσιος, είναι ανθρωπιστής, θετικιστής και αφοσιωμένος στην επιστήμη του, σε σημείο απανθρωπιάς. Ο Καρλ Φρίντριχ Γκάους, ταπεινής καταγωγής, φτασμένος μαθηματικός και αστρονόμος από τα πρώτα νεανικά του χρόνια, εξερευνά τους πλανήτες, τους πρώτους αριθμούς, το χώρο και το χρόνο. Είναι μονόχνωτος, οιονεί μισάνθρωπος και η επιστήμη του τον έχει κατακυριεύσει, στα όρια της κατοχής του εαυτού.

Εμμονή με την επιστήμη

Ο Χούμπολτ ταξιδεύει, ενώ ο Γκάους είναι ριζωμένος μπροστά στο παράθυρό του. Ο Γκάους έχει σχέσεις με το άλλο φύλο, έστω κι αν την πρώτη νύχτα του γάμου του διακόπτει τις περιπτύξεις για να σημειώσει έναν τύπο και η πιο ειλικρινής του σχέση είναι αυτή με μια Ρωσίδα πόρνη. Ο Χούμπολτ μοιάζει να αρνείται με τρόπο επώδυνο την ίδια την ιδέα του έρωτα και της επιθυμίας. Κύριο κοινό σημείο τους είναι η προσήλωσή τους στους φυσικούς νόμους, η εμμονή τους με την επιστήμη, μια υπερήφανη, φουριόζα επιστήμη που υπόσχεται να λύσει όλα τα προβλήματα του ανθρώπινου γένους: «Το τέλος της διαδρομής είναι στον ορίζοντα, η μέτρηση του κόσμου έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Το σύμπαν θα είναι μια έννοια κατανοήσιμη, όλες οι δυσκολίες με αιτία τον άνθρωπο, όπως ο φόβος, ο πόλεμος και η εκμετάλλευση, θα χαθούν στο παρελθόν. (...) Η επιστήμη θα φέρει την εποχή της ευημερίας και, ποιος ξέρει, ίσως κάποια μέρα δοθεί λύση και στο πρόβλημα του θανάτου» (σ. 238).

Στην ανάπτυξη της επιστήμης αυτής πρωτοστατεί η Γερμανία, την ίδια ώρα που δίνει το παρών με ενθουσιασμό στο θέατρο και στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Εν τω μέσω πολεμικών αναμετρήσεων, ριζικών ανακατατάξεων στο γεωπολιτικό τοπίο της Ευρώπης, τις οποίες μόλις και μετά βίας αντιλαμβάνονται οι δύο επιστήμονες, η Γερμανία αυτοπροσδιορίζεται – σε αντιπαράθεση με τη γαλλική μαλθακότητα είναι αλήθεια, και μας φέρνει για άλλη μια φορά στο νου τον Φουκώ και τις αναλύσεις του για την προαιώνια γαλλογερμανική αντιπαλότητα. Η Γερμανία είναι παράγοντας προόδου. «Τόσος πολιτισμός και τόση φρίκη! Τι συνδυασμός! Ακριβώς το αντίθετο από τα ιδανικά της Γερμανίας», αναφωνεί ο Φον Χούμπολτ και, βεβαίως, δεν αναφέρεται στο ναζισμό αλλά στις ανθρωποθυσίες των Ινκας.

Γοητευτική αφήγηση

Ο αναγνώστης διαβάζει με αμείωτο ενδιαφέρον συζητήσεις για την επιστήμη, για τα όρια της μέτρησης και της αφαίρεσης, για τη σημασία των φυσικών νόμων· εντοπίζει τις πλάγιες αναφορές στην πολιτική στην Ευρώπη και την Αμερική, στην επικράτεια του Μπολιβάρ και την άλλη του Τόμας Τζέφερσον, στέκεται σε διερωτήσεις περί υπάρξεως και μη υπάρξεως, που μοιάζουν να αναδύονται από το πουθενά, από τον «φωτοσβέστη αιθέρα» του Χούμπολτ, σαφείς παραπομπές στο μέλλον, στον 20ό αιώνα, που δεν αργεί καθόλου – και οι οποίες αποδομούν το κείμενο στο σύνολό τους, ως δηλωμένη πρόθεση και προσδοκώμενο αποτέλεσμα, μιας και η επιστήμη αδυνατεί να χαρτογραφήσει εντέλει την ουσία της ανθρωπινότητας. Μένει η γοητεία της αφήγησης, αυτό που δεν πέτυχε ο Χούμπολτ με το ταξιδιωτικό του βιβλίο και το επιτυγχάνει, αντιθέτως, ο Κέλμαν, με τη ζωηρή, παραστατική περιγραφή, τους πολύ καλούς διαλόγους που σε πολλά σημεία παραπέμπουν στο θέατρο του παραλόγου, με την υβριδική μορφή ανάμεσα στον ευθύ και τον πλάγιο λόγο να επιτείνει ενίοτε την ιλαρότητα και το κέφι του βιβλίου, με την απλότητα με την οποία υφαίνει και ξηλώνει κάποιες μυθολογίες – θυμίζοντας κάποτε το «Μέισον και Ντίξον» του Πύντσον, αλλά και το «Τρίστραμ Σάντυ» του Στερν.

kathimerini.gr

Ο Έρωτας του Άλλου για τον Όλον Άλλον...

Ο Άραβας γεννιέται με την ποίηση εντός του· κανένας λαός όσο ο αραβικός, μέσα στην ενότητα των ετεροτήτων του βέβαια, δεν έχει ενστερνιστεί τόσο πολύ αυτή την «ερωτική» –την κινητοποιητική στο κορμί όσο και στο νου– χρήση της λέξης. Η ποίηση βρίσκεται σε καθημερινή χρήση όχι μόνο στις στιγμές της προσωπικής αλλά και σ' αυτές της συλλογικής του ζωής – στον έρωτα όσο και στα πανηγύρια και στην προσευχή. Το ίδιο το Κοράνι –με τον τρόπο της θεολογίας, συμπύκνωση της ιδεολογίας– είναι ένα ποιητικό κείμενο αντάξιο της Παλαιάς Διαθήκης.

Αυτή η μετάφραση αποτελεί ένα πείραμα μιας πρώτης ανθολόγησης στα ελληνικά της μεγάλης αραβικής ποίηση. Ανθολόγηση που δεν είναι εξαντλητική· φιλοδοξεί μέσα στον καιρό να περικλείσει και άλλους δημιουργούς από το μεγάλο νότιο γείτονά μας. Και όπως κάθε μετάφραση, ιδίως όμως όπως κάθε μετάφρασης ποίησης, είναι αναγκαστικά μια προσπάθεια να βρεθεί η ισορροπία ανάμεσα στο νόημα των λέξεων και στην ποιητική τους δραστικότητα. Ομολογώντας τα όρια αυτά, ελπίζουμε στην καλύτερη, μέσω της ποίησης, αλληλογνωριμία των δύο λαών, που έβαλαν, αυτοί κυρίως, τη βάση για τον παγκόσμιο πολιτισμό, για τον εξανθρωπισμό της απρόσωπης φύσης και της απρόσωπης κοινωνίας, για την οικοδόμηση μιας οικουμένης πιο κοντά στους πόθους και τους καημούς του ανθρώπου..

ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΣΚΩΦ

ΥΓ
Σε ανάμνηση για τις εκπομπές με τον Κ.Μοσκώφ, στον 9,58FM και επειδή η Αραβική Ποίηση είναι επίκαιρη όσο ποτέ...

Τα Τρένα, οι Πόλεις, ο Μπετόβεν, οι Χάρτες του κόσμου...1936

«Τα τρένα παίζουν συμφωνίες του Μπετόβεν. (…) Αυτό το αίμα που τρέχει, αυτός ο σκοτεινός μετρονόμος των αρτηριών, αυτά τα θριαμβευτικά εμβατήρια, αυτοί οι νυχτερινοί σταθμοί και, την ημέρα, αυτές οι λευκές πόλεις, οι σχεδόν αραβικές, από κύβους, κόσμο και μιναρέδες στην όχθη μιας λουλακί θάλασσας, θα είναι τα διαλείμματα ενός ονειρικού θεάτρου όπου οι ηθοποιοί ερμηνεύουν αμετάφραστα δραματικά έργα.»

28 Μαρτίου 1936. Ένα ταξίδι-πρόκληση. Ο Ζαν Κοκτώ μαζί με τον Μαρσέλ Χιλ, επιχειρούν ξανά το Γύρο του Κόσμου σε ογδόντα ημέρες, ακολουθώντας τα ίχνη του Φιλέα Φογκ και του Πασπαρτού, των διάσημων ηρώων του Βερν.

Ρώμη, Αθήνα, Κάιρο, Πεκίνο, Χονγκ-Κονγκ, Νέα Υόρκη, κάποιοι από τους εφήμερους σταθμούς. Πόλεις, τοπία και άνθρωποι εναλλάσσονται σʼ ένα καλειδοσκόπιο εικόνων, σχημάτων και χρωμάτων που γεφυρώνει την γραφικότητα με την εκκεντρική ομορφιά, το όνειρο με την πραγματικότητα. Ιστορικά μνημεία και κακόφημες συνοικίες. Άρωμα μαστίχας και μύρου στις υπαίθριες αγορές. Το Κομπακίρ, η περίφημη συνοικία του έρωτα στην Αλεξάνδρεια. Ο γρύλος Σπόρος, το ξεχωριστό δώρο μιας Αμερικανίδας θαυμάστριας. Η συνάντηση με τον Τσάρλι Τσάπλιν, το οικείο θαύμα αυτού του ταξιδιού.

Το καλειδοσκόπιο του κόσμου

Στα ίχνη του Φιλέα Φογκ ο Ζαν Κοκτώ μας ταξιδεύει σε τέσσερις ηπείρους, την άνοιξη του 1936.

"Από κείνη τη μεριά, μέσ' από τους αγκώνες (των Καρυάτιδων) και σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που είχα την τύχη να δω τον Παρθενώνα μικροσκοπικό, θα δω αποσπασματικά τον μεγάλο διαφανή όγκο των κολόνων του που αναπνέουν και των αετωμάτων του. Θα ξανάρθω, θα ανεβώ τα σκαλοπάτια του, θα αγγίξω τις ρωγμές στις κολόνες του, τους μηχανισμούς και τα γρανάζια αυτής της λεπτεπίλεπτης μηχανής που υφαίνει έναν χρόνο μοναδικής ουσίας και ξετυλίγει τη διάρκεια σ' έναν ρυθμό που δεν μοιάζει στον συνηθισμένο ρυθμό του ξετυλίγματός της.

Και θα ακολουθήσω τον ήλιο που βαδίζει μέσα στο μάρμαρο, το διαπερνά, σκιάζει τις φλέβες του και τον ήλιο που λούζει εντυπωσιακά τον ναό, αφαιρεί τη γυαλάδα από τις ψεύτικες κολόνες και γυαλίζει τις αληθινές, και τον συσσωρευμένο ανά τους αιώνες ήλιο που το μάρμαρο εκπέμπει ακόμα, και όλα τα παιχνίδια του φωτός πάνω σ' αυτό το οικοδόμημα, που είναι πιο ευαίσθητο από έναν σαρκικό κολοσσό και πιο διάφανο από το κρύσταλλο."